Wetenschap - 23 mei 2002

LS: Ethische economie

Het advies van Joost van Kasteren in het vorige Wb om niet de grillen van willekeurig iedere consument te volgen, is een goed advies. De door koopmanie verblinde burger is geen goede gids, die weet zelf niet eens waarom hij wil wat hij wil. Maar dat is nu juist wat Van Kasteren wel doet: door te zeggen dat bovenal de productie omhoog moet, vergeet hij dat er genoeg is voor ieders behoefte, maar niet voor ieders hebzucht. Rijkelui zoals wij consumeren te veel en stimuleren de armen om ons destructieve gedrag over te nemen. Het wordt tijd dat wij inzien dat 'een stapje terug' ook een stap vooruit kan zijn.

Wat biologische landbouw betreft: die mag bij ons dan minder produceren, in het Zuiden liggen producties soms hoger! Soms inderdaad, want het is geen panacee. Maar heersen de taboes niet juist in de gangbare sector - Wageningen incluis? Want waarom mogen wij termen als veerkracht, vitaliteit, intrinsieke waarde en holisme niet gebruiken? Dit zou de academische ontwikkeling en de maatschappelijke relevantie zeer ten goede komen. Over onzin gesproken, noemt u berichten uit de moderne natuurkunde over chaos en zelf-organisatie en de invloed van perceptie ook onzin?

Wageningen moet zich inderdaad blijven richten op voedselproductie, maar zich niet blind staren op grootschalige, input-afhankelijke systemen en een neoliberalistisch verdelingsmodel. Laten wij de mogelijkheden onderzoeken van ecotechnologie in zelf-organiserende regio's: solidair met boeren ?n natuur, op naar een ethische economie! Niet de agribusiness van Aalt Dijkhuizen, noch de dromen van Lidewij Edelkoorn, maar het praktisch idealisme van Jules Pretty was goed geweest voor de raad van bestuur.

Gijs Spoor