Organisatie - 30 oktober 2008

LEVEND VACCIN BEZORGT NEDERLAND BLAUWTONG

Het blauwtongvirus serotype 6, dat onlangs werd aangetoond bij vier rundveebedrijven in Oost-Nederland, blijkt een vaccinvirus. Dat ontdekten het Centraal Veterinair Instituut (CVI) van Wageningen UR en het Britse Institute for Animal Health deze week.

Hoewel het virus minder besmettelijk is dan het blauwtongvirus-8 dat sinds augustus 2006 in Europa voorkomt, blijft het CVI de eventuele verspreiding van serotype 6 nauwlettend controleren. Dat type komt normaal alleen voor in Afrika, het Midden-Oosten en Noord- en Zuid-Amerika. Zuid-Afrika heeft een vaccin ontwikkeld tegen dit serotype op basis van een levend afgezwakt virus dat zich in schapen en koeien kan vermeerderen. Het Afrikaanse vee heeft hiertegen natuurlijke weerstand opgebouwd, zegt blauwtongexpert Piet van Rijn van het CVI, maar bij Europese runderen kunnen wel ziekteverschijnselen optreden ten gevolge van vaccinatie met dergelijke levende vaccins.
Van Rijn weet nog niet hoe het vaccinvirus in Nederland terecht is gekomen. Blauwtong wordt met name verspreid door knutten, maar Van Rijn vermoedt dat dit type via diertransport het land is binnengekomen. ‘Ik denk dat het uit een besmet gebied komt buiten Europa waar het Zuid-Afrikaanse vaccin is ingezet.’
Monitoring rond de besmette bedrijven in Oost-Nederland moet nu uitwijzen in hoeverre het vaccinvirus zich in Nederland heeft verspreid. Nederland heeft geen vaccin tegen blauwtong serotype 6. Er zijn wel veilige vaccins beschikbaar tegen andere serotypen van het virus die veel in Zuid-Europa voorkomen. Dat zijn ‘dode vaccins’: afgedood virus met veel blauw¬tongeiwitten. Die kunnen zich niet vermeerderen, maar zetten het immuunsysteem van het dier wel aan tot het maken van antistoffen tegen blauwtong.
De les van zijn recente ontdekking is volgens Van Rijn dat levende vaccins niet veilig zijn. ‘Ze zijn echter veel goedkoper te produceren dan dode vaccins. Buiten Europa wordt er daarom toch vaak voor gekozen. De risico’s voor verspreiding van dierziekten naar andere landen die nog virusvrij waren, is nu jammer genoeg duidelijk geworden.’