Wetenschap - 1 januari 1970

Kniptorval met sekslokstof

Kniptorren zijn de nachtmerrie voor aardappel- en maïstelers. De larve van de kniptor kan grote schade veroorzaken aan de gewassen. Speciale vallen met seksferomonen (seksuele lokstoffen) helpen boeren uit de brand, blijkt uit onderzoek van Praktijkonderzoek Plant & Omgeving (PPO) en Plant Research International.

Dr Frans Griepink van Plant Research International heeft een mix gemaakt van geurstoffen afkomstig van kniptorvrouwtjes, en die vormt het essentiële bestanddeel van de 'Kniptorkit'. Geplaatst in een graan- of maïsveld, half in de grond, worden met de val gemakkelijk zo'n tweehonderd kniptormannetjes gevangen. Dat zegt Albert Ester van PPO Lelystad, die de monitoring van de kniptorbestrijding coördineerde. De eerste toets met kniptorvallen is gedaan in gangbare akkerrotaties in Zeeland, West-Brabant en de Zuid-Holllandse Eilanden.
De vallen zijn niet bedoeld om de kniptorren helemaal uit te roeien. Aanbevolen wordt om de kniptorval te combineren met pesticiden.
Ester: 'De kniptorval heeft meer een signalerende functie. Als de kniptorpopulatie een piek vertoont, is dat te zien aan de hand van de vondsten in de vallen. Op dat moment moeten boeren beginnen met het spuiten van pesticiden.' In plaats van het hele jaar pesticiden toe te passen is het beter om selectief te werk te gaan. Door in bepaalde maanden bestrijdingsmiddelen te gebruiken, kan de schade op efficiënte wijze aanzienlijk worden teruggedrongen.
De eigenlijke schade wordt aangericht door de larven van de kniptor, de zogeheten ritnaalden. Deze maken gangen in de aardappelen en andere gewassen. Ook al worden de ritnaalden aangetroffen in een paar procent van de geoogste aardappelen, dan kan de hele lading niet meer verkocht worden als consumptieaardappel. De vraag naar de Kniptorkit groeit, ook vanuit het buitenland. / HB