Wetenschap
Onderzoek

Kamer wil meer ruimte voor vrij onderzoek

Universiteiten krijgen steeds minder ruimte om hun onderzoeksgeld naar eigen inzicht te besteden, vreest de Tweede Kamer. Daar moet iets aan gebeuren, vindt een meerderheid.
Hoger Onderwijs Persbureau

Een motie van SP en PvdA kreeg op 28 juni steun van de Kamer. Regeringspartij VVD stemde tegen, maar dankzij onder meer D66, GroenLinks en de PVV kwam de motie er toch doorheen.

Universiteiten vechten om onderzoeksubsidies van NWO of de Europese Unie, maar moeten er zelf ook geld bijleggen: dat wordt matching genoemd. Deze matching biedt de garantie dat ook de universiteit zich achter het gehonoreerde onderzoek schaart. Het nadeel is dat matching een grote hap neemt uit het budget dat de universiteiten eigenlijk in alle vrijheid zouden willen besteden. De Tweede Kamer vreest bovendien dat die eigen bijdrage almaar toeneemt. Een meerderheid wil daarom dat de regering met voorstellen komt over hoe dit kan worden ingeperkt.

Daarbij zijn er ‘geen makkelijke oplossingen’, onderstreepte staatssecretaris Sander Dekker twee maanden geleden. NWO financiert de directe kosten van onderzoek, zoals de salarissen van de onderzoekers en de benodigde apparatuur. Universiteiten nemen de indirecte kosten voor hun rekening, zoals de gebouwen en de begeleiding. Als NWO alle kosten gaat betalen, moet de hele onderzoekfinanciering op de schop.

Lijntje breken

Kamerlid Mei Li Vos van regeringspartij PvdA liep dan ook niet te hard van stapel: ‘Ik zou mijn collega’s in ieder geval willen oproepen om niet nog meer hefbomen en matching in te willen bouwen, want dan gaat het lijntje breken, denk ik. Ik zou ook willen verzoeken om de matchingverplichting iets te verlichten, maar ik heb daar nog geen pasklare oplossing voor.’

SP-Kamerlid Jasper van Dijk kwam met een rigoureus voorstel. Hij wil het budget van universiteiten verhogen en geld van NWO naar de universiteiten schuiven. Daarnaast wil hij het topsectorenbeleid inperken, zodat het onderzoek minder op economische waarde wordt beoordeeld.

Doorgaan

Regeringspartij VVD vindt juist dat het de goede kant opgaat met de Nederlandse wetenschap en zou liever doorgaan op de ingeslagen weg. De partij wil bedrijven prikkelen tot extra investeringen in de kenniseconomie door goede samenwerking met de universiteiten. ‘Hoe kunnen we meer privaat geld aantrekken door het publieke geld als hefboom in te zetten? Welke mogelijkheden ziet het kabinet daartoe?’, vroeg Kamerlid Pieter Duisenberg.

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.