illustratie Rob de Winter
De Akademie telt nu 556 leden, waarvan er 71 vrouw zijn. Dat is slechts 13 procent van het aantal leden. Wel staat er sinds kort een vrouwelijke president aan het roer: hoogleraar mediastudies José van Dijck. In twee verkiezingsrondes gaat de KNAW 16 extra vrouwen aantrekken. Daarmee komt het totaal op 87, wat neerkomt op een bescheiden stijging met twee procent naar 15 procent.
Westerdijkjaar
Directe aanleiding voor de uitbreiding is de viering van het Westerdijkjaar. Op 10 februari volgend jaar is het 100 jaar geleden dat aan de universiteit van Utrecht de eerste vrouwelijke hoogleraar haar oratie uitsprak. Dat was plantenziektekundige en oud-directeur van het Centraal Bureau voor de Schimmelcultures Johanna Westerdijk.
De Akademie hoopt op een vliegwieleffect: als het aantal vrouwelijke leden groeit, maken andere vrouwen ook meer kans om te worden gekozen. ‘We hoeven geen concessies te doen aan de wetenschappelijke kwaliteit’, aldus Van Dijck in een reactie. ‘Er zijn genoeg excellente vrouwelijke wetenschappers. Dat willen we op deze manier benadrukken.’ De leden vnade KNAW worden gekozen op voordracht van wetenschappers binnen en buiten de Akademie. Ze blijven de rest van hun leven lid.
Onder de KNAW-leden jonger dan 65 jaar is overigens één op de vier vrouw. Vrouwen hebben nog altijd een achterstand in de wetenschap: ze maken minder snel carrière en krijgen ook minder betaald. Van alle hoogleraren is slechts zeventien procent vrouw. Er komt wel verandering in, maar het gaat langzaam. Van Dijck heeft al eerder gezegd dat er meer vrouwen (en minderheden) op hogere posities in de wetenschap terecht moeten komen, vooral in de hogere posities op de universiteiten.
WUR: 3 vrouwen
Wageningen University & Research telt elf nog actieve KNAW-leden. Daarvan zijn er drie vrouw. Het gaat om bestuursvoorzitter Louise Fresco, hoogleraar Toxicologie Ivonne Rietjens en hoogleraar Evolutionaire ecologie Louise Vet. De mannelijke leden zijn Ton Bisseling, Marcel Dicke, Maarten Koornneef, Rudy Rabbinge, Marten Scheffer, Ben Scheres. Wim van der Putten en Willem de Vos.