Foto: Shutterstock
Maar 1 procent van de boeren en tuinders voerde in 2014 als eerste in de sector een vernieuwing door. De tuinbouw heeft relatief veel innovators die als eerste vernieuwen – zo’n 4 procent. In de landbouw kom je ze nauwelijks tegen. De innovators investeren bijvoorbeeld in nieuwe soorten snijbloemen en potplanten, in nieuwe verwerkingslijnen van groenten en bloemen en in nieuwe technieken voor het verwarmen en koelen van de kassen.
Vroege volgers
De ‘vroege volgers’ zitten bij de eerste 25 procent van de ondernemers die hun bedrijfsproces vernieuwen. Die groep is vooral groot in de akkerbouw (18 procent), gevolgd door de glastuinbouw (9 procent) en melkveehouderij (7 procent). Akkerbouwers, die goede jaren achter de rug hebben, investeren vooral in zonnepanelen en precisielandbouw. De melkveehouders anticipeerden op het einde van het melkquotum, met nieuwe stallen waarin het voeren en melken is geautomatiseerd. Varkenshouders en pluimveehouders innoveren relatief weinig. Vooral de varkenshouders hebben beroerde jaren achter de rug, waardoor ze niet konden investeren.
Productieproces
Het aandeel vernieuwende bedrijven neemt toe, constateert onderzoeker Ruud van der Meer van Wageningen Economic Research, maar het aantal echte innovators in de land- en tuinbouw groeit niet. Dat aandeel schommelt al jaren rond de 2 procent en kwam in 2014 uit op 1,1 procent, meldt het rapport.
Tuinders ontwikkelen nieuwe producten, boeren nauwelijks. Een enkele pluimveehouder investeert in een innovatieve welzijnsstal om bijvoorbeeld eieren onder een merknaam af te zetten. Wel investeren de voorlopers in vernieuwingen in het productieproces. Ze investeren bijvoorbeeld in GPS-gestuurde apparatuur, camera-gestuurde sorteermachines en energiezuiniger apparatuur.
Diergezondheid
Als ze carte blanche hadden, zouden akkerbouwers vooral investeren in kostenbesparingen van inputs en nieuwe gewasbeschermingsmiddelen. Tuinders willen vooral nieuwe gezonde producten ontwikkelen, terwijl de veehouders vooral zouden willen investeren in diergezondheid, in de vorm van lager antibioticagebruik, betere stalinrichting en vaccins tegen dierziekten. Maar slechts weinigen investeren er daadwerkelijk in. Vooral geldgebrek en complexe regelgeving houden hen tegen, aldus de onderzoekers.