Staartvinnen van potvissen zijn min of meer vingerafdrukken. Er zijn geen twee staarten aan elkaar gelijk, legt bioloog Mul uit. ‘De littekens en het kleurpatroon van witte en gele vlekken maken staartvinnen uniek.’ Het idee van Mul is om een uitgebreide databank aan te leggen van staartvinfoto’s van potvissen.
Potvissen laten altijd hun staartvin zien als ze duiken en worden dan vaak gefotografeerd. Bijvoorbeeld tijdens walvissafari’s in de Noorse wateren. Dat is hoe Mul zelf als net afgestudeerd muziekdocent met de dieren in aanraking kwam. ‘Ik lag met zeeziekte op het dek van het schip toen er een potvis langskwam. Toen ik dat beest zag, was ik meteen beter.’ Sindsdien heeft de potvis hem niet meer losgelaten.
Ik lag met zeeziekte op het dek van het schip toen er een potvis langskwam. Toen ik dat beest zag, was ik meteen beter.
De reis naar Scandinavië bracht Mul op het spoor om biologie te gaan studeren. Die opleiding in Wageningen rondde hij onlangs af. Het idee voor een potviscatalogus ontstond toen hij in de zomers van 2011-2014 als gids werkte bij walvissafari’s. De blauwdruk ligt er daarom al. ‘De catalogus telt tot 2014 al 122 dieren. De bedoeling is dat aan te vullen. Ik heb bijvoorbeeld contact met iemand uit de Azoren die een databestand heeft met duizenden dieren. Maar dat is met vrouwtjes en jongen.’
Mannetjes
Het gaat de Imares-bioloog in eerste instantie om de mannetjes. Preciezer nog, de 29 mannetjes die dit jaar aanspoelden op de stranden rondom de Noordzee. Zes exemplaren vonden begin februari de dood op Texel. Mul wil weten waarom de potvissen daar terechtkwamen. Informatie over hun herkomst en route, aan de hand van staartfoto’s, kan daar mogelijk uitsluitsel over geven. In het noordelijke deel van de Atlantische Oceaan leven naar ruwe schatting 7000 potvissen. Zijn 29 mannetjes dan geen speld in een hooiberg?
Mul denkt van niet. ‘Ik denk dat de aangespoelde potvissen uit Noorwegen komen en op weg waren naar het zuiden om te paren. Onderweg hebben ze de verkeerde afslag genomen. In de Noorse wateren zitten zo’n 1000 mannetjes. Het is mogelijk dat een van die 29 potvissen eerder is gezien voor de kust van Noorwegen.’ Mul hoopt op den duur tot een Europa-brede of zelfs globale catalogus te komen, die het mogelijk maakt om migratiegedrag van potvissen in kaart te brengen.
Crowdfunding
Om een en ander mogelijk te maken is Mul een crowdfundingsactie gestart. Belangstellenden kunnen voor minimaal 15 euro meedoen. Als tegenprestatie krijgen sponsors onder anderen de hier afgedrukte potvis-prent van kinderboeken-illustrator Linde Faas. Zie daarvoor de site: crowdfunding.wageningenur.nl. Een derde van de benodigde 9500 euro is al binnen.