Wetenschap - 17 november 2011

'Ik mis de oorzaak van eetverslaving'

In het tv-programma Obese maakten we kennis met mensen met extreem overgewicht die fors gaan afvallen. Helpt zo'n programma bij de strijd tegen obesitas?

'Dit programma werkt op het gevoel van veel mensen. Het benadrukt dat het een geweldige strijd is voor obese mensen om af te vallen', zegt voedingshoogleraar Frans Kok. 'En die strijd blijkt nog succesvol ook. Het gaat om mensen die echt heel zwaar zijn en in een jaar tientallen overtollige kilo's kwijtraken. Ik vraag me wel af: hoe is het over een jaar met die mensen? Morbide obesitas is een verschrikkelijke aandoening, het is verslavender dan roken. Houden ze dit vol? Ze slagen nu omdat ze maximale aandacht krijgen van tv en begeleidingsteam. Werkt dit op langere termijn? Ik mis de analyse hoe ze zo zwaar zijn geworden, waarom ze zich langere tijd hebben volgepropt. Ofwel de psychologische kant. Als je de oorzaak van de eetverslaving blootlegt, kun je mensen ook op langere termijn helpen.
Toch is het geen verkeerd programma. Ik denk dat het voor veel mensen met overgewicht een waarschuwing inhoudt: hier kan zwaarlijvigheid dus toe leiden. Hopelijk werkt dit door in het onderbewuste van mensen: ik moet niet te zwaar worden, anders kom ik in een neerwaartse spiraal terecht. Bij de mensen die zijn afgevallen, hangen de vellen erbij. Dat is best afschrikwekkend. Ik kan me voorstellen dat dit mensen met tien kilo overgewicht over de streep trekt om vijf kilo af te vallen.
Ik heb zelf een maand lang een ongezond dieet gevolgd om na te gaan wat dat met je doet, voor mijn boek Gezond eten, gewoon doen. Ik at een calorierijk dieet met veel suikers, zout en verzadigde vetten en nauwelijks groenten en vezels. Na een paar dagen zaten mijn darmen in de knoop, vanwege verstopping, maar na een week was ik gewend aan al dat zoets en hartigs en daarna werd het lekker. Ik ben ruim twee kilo aangekomen, maar wat me vooral zorgen baarde: het went heel snel.'