Wetenschap - 22 mei 2008

Hoge melkprijs slecht voor weidevogels

Deelname van melkveehouders aan programma’s voor agrarisch natuurbeheer neemt met twintig tot veertig procent af als de vergoeding die boeren ervoor ontvangen niet wordt aangepast. Dit blijkt uit onderzoek van het LEI naar de gevolgen van de stijgende landbouwprijzen. Vooral de hoge melkprijs doet weidevogels de das om.

De vraag of het ministerie van LNV zich zorgen moet maken over het agrarische natuurbeheer nu de landbouwprijzen stijgen, beantwoordt onderzoeker ir. Hans Leneman volmondig met ja. Melkveehouders zijn de belangrijkste natuurbeheerders binnen de landbouw. Met de huidige vergoeding voor natuurbeheer en de hoge melkprijzen is het produceren van melk voor hen veel aantrekkelijker en komt de weidevogelregeling onder druk te staan. De afname in deelname zal naar verwachting minder groot zijn op akkerbouw- en extensieve veebedrijven.
Boeren ontvangen nu een vergoeding voor agrarisch natuurbeheer op basis van de extra voerkosten die ze moeten maken. ‘De inkomsten uit melk stijgen harder dan de kosten die worden gemaakt om bijvoorbeeld voer te kopen dat vanwege agrarisch natuurbeheer niet op eigen grond verbouwd kan worden’, zegt Leneman. ‘Melk wordt daardoor aantrekkelijker dan natuur.’
Een ander obstakel is dat boeren hun contracten voor licht vogelbeheer - waarbij nesten worden gemarkeerd - niet meer kunnen verlengen. ‘De reden is dat deze vorm weinig effectief is. Bovendien is deze vorm van nestbescherming mogelijk in strijd met de Europese en nationale regels.’
Een alternatief is overstappen op een zwaarder pakket. Dit heeft meer consequenties voor de bedrijfsvoering. Leneman: ‘Boeren mogen dan bepaalde periodes niet maaien en zullen hun voer gedeeltelijk ergens anders vandaan moeten halen. Daarmee wordt de drempel hoger.’
Het LEI heeft niet gekeken naar de ecologische effecten van dalende deelname aan agrarisch natuurbeheer. ‘Maar een afname van twintig tot veertig procent zal ongetwijfeld consequenties hebben voor de weidevogelstand’, zegt Leneman. ‘Nederland als weidevogelland heeft agrariërs nodig voor het weidevogelbeheer.’