De besturen van de Landbouwuniversiteit en van de Dienst Landbouwkundig Onderzoek (DLO) kregen tijdens het etentje te horen dat ze de handen ineen moesten slaan; het voortbestaan van ‘Wageningen’ stond op het spel. De universiteit trok minder en minder studenten en kampte met verouderde huisvesting. Universiteit Utrecht zat al op het vinkentouw om opleidingen over te nemen. Maar ook bij de instituten was de nood hoog: de verliezen stapelden zich op. Samenwerking werd weliswaar met de mond beleden, maar het onderlinge wantrouwen was groot. De woorden van Van Aartsen sloegen die avond dan ook in als een bom. ‘Maar we zagen natuurlijk ook wel dat de wolven om de boerderij liepen’, zegt de toenmalige rector magnificus Kees Karssen in het boek. Van Kasteren en De Groot reconstrueren op boeiende wijze hoe de twee muurbloempjes een verstandshuwelijk aangingen, studenten weer toestroomden en beide instellingen samen uitgroeiden tot wereldspeler. Of, zoals de erg zelfvoldane ondertitel van het boek luidt: hoe Wageningen wereldtop werd.
De auteurs hebben met hun boek een immense klus geklaard. Uit een berg aan informatie hebben ze heldere verhaallijnen gedistilleerd. Een veelheid aan onderwerpen passeert de revue, waaronder de ontwikkeling van onderwijs en wetenschap, de mislukte inbedding van hbo-instelling Van Hall Larenstein, de wederopstanding van Resource, en de impact van de Wageningse wetenschap.
Het boek is gepresenteerd als deel 4 van de trilogie over de Geschiedenis van de Landbouwuniversiteit, die uitkwam in 1993. De belofte vooraf, dat deel 4 een vlotter, journalistieker boek zou worden, is zeker ingelost. Van Kasteren en De Groot baseren zich voor een belangrijk deel op een indrukwekkend aantal interviews. Dat maakt hun verhalen levendigerdan die van hun voorgangers. Helaas laat de eindredactie het zo nu en dan afweten.
Het boek als geheel had baat gehad bij meer afwisseling: naast de lange verhalen ook wat beknopte, minder institutionele stukjes. Hoe hebben de mensen op de werkvloer bijvoorbeeld alle veranderingen ondergaan? Met apart gepresenteerde anekdotes was de toegankelijkheid stukken groter geweest.
‘Metamorfose1993-2018, hoe Wageningen wereldtop werd’, Martijn de Groot, Joost van Kasteren en Leo Klep, Wageningen Academic Publishers, 32,50 euro.
Drie maanden vertraagd
Het boek Metamorfose rolde drie maanden geleden al van de drukpers. De destijds geplande presentatie werd echter afgeblazen omdat een lijst met alle hoogleraren en een algemene inleiding in het boek ontbraken. Dat is nu opgelost met een uitgebreid addendum: De Lange weg naar succes, een bewerkt hoofdstuk van Leo Klep uit het boek Geschiedenis van Wageningen uit 2013. Daarin beschrijft Klep het ontstaan van het landbouwonderwijs in Wageningen en de doorontwikkeling tot de instelling die het nu is.