©WUR
De onderzoeksfaciliteit nabij de hoofdstad van Saoedi-Arabië test momenteel drie kastypen voor de productie van tomaten. Daarbij wordt de veel in Saoedi-Arabië gebruikte lowtech kas, die bestaat uit plastic tunnels, vergeleken met geavanceerder kastypen. De gangbare kas in de woestijn bestaat uit een plastic overkapping en wordt gekoeld door een ‘pad and fan’-systeem waarbij verdampt water de kas koelt. Die gangbare kas wordt vergeleken met een glazen kas met een vergelijkbaar koelsysteem en een hightech-kas, een gesloten systeem met koelapparatuur.
Waterkoeling
Na ruim vier maanden productie komt het onderzoeksstation met de eerste resultaten. In de gangbare lowtech kas is 168 liter water nodig om 1 kilo tomaten te telen. Dat water wordt gebruikt voor de teelt en de koeling. De glazen kas met waterkoeling kost 108 liter per kilo tomaten, ofwel een waterbesparing van 30 procent. De geavanceerde gesloten kas vergt slechts ruim 5 liter water, ofwel 3 procent van het oorspronkelijke watergebruik.
30 kilo
Niet alleen bespaart de hightechkas veel water; ook de productie per vierkante meter is hoger. Na vier maanden productie leverde de lowtech kas op de proeflocatie een tomatenproductie van 20 kilo per vierkante meter, evenveel als de glazen kas met gangbare koeling. De moderne gesloten kas leverde een opbrengst van 30 kilo per vierkante meter, dus 50 procent meer dan de andere systemen.
De productie in de lowtech kas was hoger dan gebruikelijk, zegt Jouke Campen, glastuinbouwdeskundige bij WUR. Hij geeft advies op de onderzoeksfaciliteit in Riyad. De hoge productie komt met name omdat de plastic kap van deze kas nog schoon is, waardoor de tomatenplanten veel licht krijgen. Als de plastic kap veroudert en vies wordt, daalt de productie, verwacht Campen.
Elektriciteit
De hightech kas levert dus een hogere productie met een zeer laag waterverbruik, maar heeft ook een nadeel: de elektriciteitskosten zijn veel hoger. Dat is geen groot probleem in olieland Saoedi-Arabië, zegt Campen, maar ook het water in dit land is nog vrij goedkoop. Als de waterprijzen stijgen, kan de hightechkas een concurrerend alternatief worden voor de traditionele plastic tunnels.
Kustgebied
Campen verwacht dat de hightech kas vooral kans maakt in de kustgebieden op het schiereiland, waar de luchtvochtigheid hoog is. De koeling door verdampt water in de traditionele kassen werkt alleen goed in droge gebieden.
De ontwikkeling van het onderzoekscentrum in Riyad duurt nog drie jaar.