Wetenschap - 14 april 2010

Hart houdt zichzelf mager

Eiwit remt vetopname door hartspiercellen. Mechanisme werkt waarschijnlijk ook bij de mens.

human_heart.jpg
Het hart kan zichzelf beschermen tegen te veel vet in het dieet. Muizen die een vette hap kregen activeren een eiwit dat de opname van vet door de hartspiercellen op een lager pitje zet. Dat blijkt uit onderzoek dat Sander Kersten, universitair hoofddocent bij de afdeling Humane Voeding, vorige week publiceerde in Circulation Research. 'Sinds kort hebben we het gereedschap om de functie van het eiwit te achterhalen', aldus Kersten. Dat gereedschap kwam in de vorm van knock-out-muizen die dit eiwit niet kunnen aanmaken. Die namen, na een maaltijd met veel olie, duidelijk meer vet op in de hartspiercellen.
 
Opdonder
Bij het hartonderzoek van Kersten spelen nutrigenomics een belangrijke rol. Met deze  techniek kijken onderzoekers welke genen na een maaltijd actief of juist minder actief worden. 'Van de circa 30 duizend genen in het hart van normale muizen die we bekeken, werd dit ene gen extreem aangezet na een oliemaaltijd', zegt de onderzoeker. 'Dit leidde tot de productie van het eiwit dat de vetopname in de hartcellen remt.' Door de hoeveelheid vet die de hartspier opneemt te beperken, wordt beschadiging voorkomen. Hart verbrandt vet voor energie, maar vetzuren kunnen ook omgezet worden tot schadelijke oxidatieproducten. 'Om die radicalen binnen de perken te houden, remt het eiwit de vetopname.'  
 
Overdaad
Kunnen we ons dan toch regelmatig vergrijpen aan een vette hap? Volgens Kersten is dat geen goed idee. 'Het mechanisme is niet zo perfect dat een overdaad aan vet geheel teniet wordt gedaan', zegt hij. 'Daarnaast lijkt het mechanisme minder goed te werken bij verzadigde vetten.' Juist die zijn slecht voor de gezondheid.  'Hoewel je nooit honderd procent zekerheid hebt, is het op basis van in vitro onderzoek in menselijke cellen zeer aannemelijk dat dit mechanisme in mensen en muizen hetzelfde werkt'.