<foto: Willem Takken>
Takken ontwikkelde samen met Wageningse en Zwitserse onderzoekers een praktijkproef op het Keniaanse eiland Rusinga in het Victoriameer, waarbij malaria succesvol werd ingedamd met behulp van geurvallen. Deze biologische bestrijding van de muggen is nodig om de levensbedreigende malariaparasiet verder terug te dringen, aldus de Wageningse entomoloog.
Sinds 2005 is het aantal malaria-gevallen in de wereld met 50 procent afgenomen, constateert Takken. Dat is te danken aan de met insecticiden behandelde klamboes die gratis zijn uitgedeeld aan de Afrikaanse bevolking. ‘Dit door het Global Fund, met geld van de rijke industrielanden betaalde bestrijdingsprogramma is zeer succesvol geweest’, zegt Takken. ‘Het aantal sterftegevallen door malaria is gedaald van twee miljoen in 2005 tot een half miljoen mensen per jaar in 2015.’
Resistent
Zorgwekkend is echter dat de daling van het aantal Afrikanen met malaria onder de leden – nu zo’n 30 procent – niet doorzet. Takken ziet twee oorzaken. Er zijn aanwijzingen dat de malariamuggen resistent worden tegen de insecticiden. Bovendien bijten de muggen vaker buitenshuis, waar de bewoners niet worden beschermd door een klamboe.
Takken: ‘Vroeg of laat wordt de mug resistent, dat hebben we ook gezien bij de toepassing van DDT. Daarom kiezen wij voor deze vorm van niet-chemische bestrijding. Onze lokstof bootst de geur van de mens na. De muggen kunnen niet zonder die lokstoffen, ze hebben ze nodig om bij hun voedsel te komen. Dat maakt dat deze aanpak heel duurzaam kan zijn, en een oplossing kan zijn voor het resistentieprobleem.’
Wageningen UR damt malaria in met geurval (video)