Wetenschap - 28 mei 2010

Genschakelaars voor zinkopname in planten ontdekt

Genetici hebben twee genschakelaars voor een betere zinkopname in planten ontdekt. Plantenveredelaars kunnen hierdoor de ondervoeding verminderen.

Een internationale onderzoeksgroep, met VENI-laureaat Ana Assunção en geneticus Mark Aarts van Wageningen UR, heeft twee genschakelaars gevonden die de zinkopname reguleren in het modelgewas Arabidopsis thaliana. Zink is een essentiële voedingsstof voor planten en dieren. Bij een zinktekort reageren sommige planten door de opnamecapaciteit te vergroten, maar hoe ze dat doen was onbekend. Aarts en zijn collega’s vonden twee genschakelaars, bZIP19 en bZIP23. Als deze beide niet werken, maken ze de zandraket hypergevoelig voor zinktekort. Werking van slechts één van beide genschakelaars heeft nauwelijks effect op de plant, bleek uit onderzoek aan mutanten van Arabidopsis.

Zinktekort
De twee genetische schakelaars komen ook in nuttige gewassen voor. De kunst voor de veredelaars is nu om ze aan te zetten, zodat de gewassen bij dreigend zinktekort eerder reageren en meer zink opnemen. Veel mensen in ontwikkelingslanden kampen met een zinktekort, omdat de vaak eenzijdige voeding weinig zink bevat. Door het mechanisme te activeren waarmee het gewas meer zink opneemt, kan dit probleem mogelijk worden opgelost. Bovendien opent de vinding mogelijkheden om met zink verontreinigde grond schoon te maken, stellen de onderzoekers.
Ze publiceerden hun bevindingen op 18 mei in de online editie van de Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).