Wetenschap
Politiek

GM-debat is terug van weggeweest

Hebben we genetische modificatie (gm) nodig om de wereld te voeden? Die vraag houdt een hoop studenten bezig, getuige de massale opkomst tijdens het gmo-debat van de Independent Critical Student Group op 7 juni in Forum. De helft is voor, de andere helft tegen.

Pim Lindhout heeft een lange carrière achter de rug als plantenveredelaar, eerst als universitair onderzoeker, daarna als R&D-directeur van veredelingsbedrijven. ‘Toen het eerste gm-gewas werd ontwikkeld, was ik zo oud als jullie nu’, vertelt hij de studenten in de zaal. ‘Onderzoekers vertrouwden de techniek toen niet en spraken samen een moratorium af. We zijn nu veertig jaar verder en we weten zoveel meer van de dynamiek van het genoom. Eén extra gen zal het ecosysteem niet veranderen.’ De techniek is voortgeschreden, maar de voor- en tegenstanders van gm-gewassen voeren nog dezelfde argumenten aan. Nieuw is dat de publieke discussie terug is van weggeweest. De tegenpartij vertrouwt de techniek niet. Genetische modificatie zet processen in gang in de plant die we niet kennen, zegt Michael Antoniou van King’s College uit Londen. De risicoanalyses die aangeven dat gm-gewassen ziek maken, worden geciteerd; de analyses die geen verband vinden, zijn niet onafhankelijk volgens de tegenpartij. Ze maken dan een bruggetje naar de marktmacht van bedrijven als Monsanto die de gm-gewassen pushen voor economisch gewin. Michael Kester, directeur Europa van veredelingsbedrijf Syngenta, vindt dat je boeren een keuze moet bieden uit verschillende producten, waaronder gm-zaad. De groei van het gm-areaal in de wereld bewijst volgens hem dat de gm-zaden voordelen bieden voor de boeren. Maar boeren in landen als de VS en Brazilie hebben geen keuze, zegt activiste Barbara van Dyck. Als ze eenmaal voor gm-gewassen kiezen of omringt zijn door gm-boeren, is hun land voorgoed ‘besmet’ met gm en krijgen ze rekeningen van Monsanto. Wat vonden de ruim tweehonderd aanwezigen in de zaal hiervan? Ze mochten op stellingen reageren door een groen of rood kaartje op te steken. De helft meent dat we gmo’s nodig hebben, een meerderheid vindt dat Wageningen UR in gm-onderzoek moet investeren, maar een meerderheid vindt ook dat gm-gewassen geen kansen bieden aan Afrikaanse boeren. Waar de tegenstanders uitgaan van zero tolerance, zien de voorstanders gm als een mogelijke techniek. Je kunt gm gebruiken om de aardappel snel resistent te maken tegen phytophthora, zodat je veel minder fungiciden hoeft te spuiten. Maar het ontwikkelen van droogte-resistente gewassen lukt waarschijnlijk niet met gm, dan heb je merkertechnologie nodig. Richard Visser, hoogleraar Plant Breeding in Wageningen, doet zowel gm-onderzoek als onderzoek voor de biologische landbouw, waarbij kennis uit het ene kamp ten goede komt aan het andere. Dat vond Markus Arbenz, directeur van de mondiale organisatie voor biologische landbouw, geen probleem ‘Niet de techniek op zich is slecht, het gaat er om wat er in praktijk mee gebeurt. Door de hoge investeringskosten en monoculturen heeft gm meer na- dan voordelen.’ Na afloop zit Pim Lindhout nog met een vraag. Hij heeft vorig jaar een niet-gm-techniek gepatenteerd om snel resistente aardappelen te kunnen ontwikkelen met zijn bedrijfje Solynta. ‘Nu heb 10 miljoen euro nodig van investeerders. Ik was laatst bij Greenpeace. Ik vroeg: als ik geen geld wil van Monsanto (zijn vorige werkgever, red.) of Syngenta, wie gaat die aardappel dan financieren? Toen bleef het stil bij Greenpeace.’

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.