Wetenschap - 26 april 2011

Foliumzuur helpt hart en vaten niet

tekst:
Astrid Smit

Foliumzuur verlaagt het risico op hart- en vaatziekten niet. Dat blijkt uit een driejarige studie van Wageningen Universiteit bij ruim achthonderd personen. De resultaten werden onlangs gepubliceerd in the American Journal of Clinical Nutrition.

Het idee dat foliumzuur het risico op hart- en vaatziekten kan verlagen, ontstond zestig jaar geleden. Wetenschappers ontdekten dat mensen met een erfelijke afwijking al op jonge leeftijd hart- en vaatziekten en hersenbloedingen kregen. Ze hadden een hoog gehalte homocysteïne in het bloed. Epidemiologen onderzochten vervolgens of deze relatie ook opgaat voor mensen zonder deze erfelijke afwijking. Dat was inderdaad het geval: des te hoger het gehalte aan homocysteïne in het bloed, des te groter de kans op hart- en vaatziekten. In epidemiologische studies is het lastig om oorzaak en gevolg te duiden. Het lag dus voor de hand om gerichte experimenten te doen. Vitamines B-6, B-12 en foliumzuur zijn een effectief middel om het gehalte homocysteïne te verlagen, zouden ze ook het risico op hart- en vaatziekten verminderen?
Bij mensen die al een hartaanval of herseninfarct achter de rug hadden, bleek dat niet het geval. De kans op een tweede hartaanval werd niet kleiner. Misschien werkt foliumzuur alleen in een vroeger stadium, dachten Wageningse onderzoekers van het Top Institute Food & Nutrition. Samen met onderzoekers van het Utrechtse Julius Centrum zetten zij in 1999 een grote studie op. Ruim achthonderd mensen tussen de vijftig en zeventig jaar met een verhoogd gehalte homocysteïne in hun bloed maar vrijwel zonder hart- en vaatziekten, werden drie jaar gevolgd. De ene helft slikte dagelijks een hoge dosis foliumzuur, de andere helft kreeg een placebo. Vooraf en na drie jaar maten de onderzoekers de vaatwanddikte van de halsslagader en de elasticiteit, beide indicator voor slagaderverkalking en hart- en vaatziekten.
De foliumzuurpillen bleken effectief: ze verlaagden het homocysteïnegehalte in het bloed met een kwart. Maar noch de dikte van de vaatwanden noch de elasticiteit van die vaatwanden veranderde significant en daarmee ook niet de kans op hart- en vaatziekten. 'Met deze studie bevestigen wij dat extra foliumzuur hart- en vaatziekten niet voorkomen', aldus Petra Verhoef, nu werkzaam bij Unilever maar eerder projectleider van deze studie. 'Waarschijnlijk is homocysteïne geen oorzaak van hart- en vaatziekten, maar een afgeleide van een proces dat samenhangt met hart- en vaatziekten. Gelukkig zijn er genoeg andere manieren om het risico op hart- en vaatziekten te verlagen.'

Re:ageer