Wetenschap
Dier

Fokprogramma voor paarden met jeuk

Een toenemend aantal paarden heeft last van staart- en maneneczeem, veroorzaakt door knutten. Anouk Schurink stelde vast dat het eczeem deels genetisch bepaald is en vond DNA-regio’s bij IJslandse paarden en Shetland pony’s die de gevoeligheid voor het eczeem bepalen. Met die kennis kunnen paardenfokkers het eczeem beetje bij beetje uitbannen.

Staart- en maneneczeem komt vooral voor bij koudbloedige paarden, zoals het Friese en IJslandse paard en de Shetland-pony. Het is eigenlijk een allergische reactie van het paard op beten van knutten die zich ’s zomers tegoed doen aan het bloed van de viervoeter. Dat leidt tot jeuk waarna paarden zich tot bloedens toe gaan schuren. Effectieve behandelingen zijn niet voorhanden. De overgevoeligheid voor de knutten is deels erfelijk bepaald, stelt Schurink. Ze vond DNA-regio’s op 5 chromosomen van het paardengenoom die de gevoeligheid mede bepalen. Als paardenfokkers gericht tegen staart- en maneneczeem selecteren, kan het aantal paarden en pony’s met eczeem elke generatie met 3 procent afnemen, berekent ze. Nu nog heeft 18% van de Friese paarden en 7,5% van de Shetland pony’s last van eczeem. Of selectie tegen staart- en maneneczeem in fokprogramma’s daadwerkelijk gaat gebeuren, durft Schurink nog niet te zeggen. Met behulp van een screening van het DNA, zogeheten genomic selection, kan het aantal paarden met eczeem het snelst afnemen. Maar dat is duur – je hebt gegevens van heel veel paarden nodig – en het is de vraag of de paardenfokkers daarin willen investeren. Een goedkoper alternatief is de selectie van hengsten, waarbij je bij twintig nakomelingen van de hengst nagaat of ze eczeem hebben of niet. Op basis daarvan kun je de genetische aanleg van de hengst schatten. Een dergelijk nakomelingenonderzoek kunnen de stamboekorganisaties zonder veel extra kosten invoeren, zegt Schurink. Het eczeem tast het welzijn van het paard aan, maar ook de portemonnee van de paardenhouder. Een paard of pony met staart- en maneneczeem levert minder op bij verkoop. Bij een IJslands paard kan die derving oplopen tot een paar duizend euro. ‘Als een paard het eenmaal heeft, komt het elke zomer terug’, zegt Schurink. ‘We denken dat de paarden de allergische reactie opbouwen in hun jeugd, na het derde levensjaar worden de symptomen pas zichtbaar.’ Anouk Schurink promoveert op 12 december bij Johan van Arendonk, hoogleraar Fokkerij en Genetica.

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.