Organisatie
Mijns Inziens

Feminisering afdwingen?

Wageningen University heeft in Nederland het kleinste aandeel vrouwelijke hoogleraren met een eigen leerstoelgroep, bleek onlangs uit de Monitor vrouwelijke hoogleraren. Een aandeel dat afgelopen twaalf jaar niet steeg. Is het tijd voor dwingender maatregelen?
Rob Ramaker

Illustratie: Henk van Ruitenbeek

Liesje Mommer,

Hoogleraar Plantenecologie en natuurbeheer

‘Ik schaam me te werken bij een organisatie met zo’n slechte score op het gebied van genderbalans. We laten zo potentie liggen, want het is onomstotelijk bewezen dat diverse teams beter presteren. Bovendien maakt een betere genderbalans de organisatie opener naar minderheden. Zelf ben ik niet a priori voor quota, maar het is een feit dat in twaalf jaar niets is veranderd en er dus iets anders moet gebeuren. Ik denk dat het tijd is voor targets per kenniseenheid. Vanuit het bestuursgebouw moet bovendien een duidelijk statement komen over het belang van dit thema. Ook moeten alle leden van benoemingsadviescommissies – zeker bij de benoeming van een leerstoelhouder – een training in gender awareness krijgen.’

Bert Holtslag,

Hoogleraar Meteorologie

‘Het is me niet duidelijk waarom in de monitor alleen naar leerstoelhouders wordt gekeken. In Wageningen zie je juist het aantal vrouwelijke persoonlijk hoogleraren toenemen, terwijl het onderscheid tussen leerstoelhouders en persoonlijk hoogleraren elders helemaal niet wordt gemaakt. Ik zou daarom alle hoogleraren meetellen, anders vergelijk je appels met peren. Ik weet verder niet hoe je het aantal vrouwelijk hoogleraren kunt laten toenemen, behalve door deelname aan tenure track. Streefcijfers – dat bijvoorbeeld 30 procent van de nieuwe hoogleraren vrouw moet zijn – zijn enkele jaar geleden al voorgesteld door een commissies waarin ik zelf zat. De toenmalige raad van bestuur heeft dat afgewezen.’

Katrien Termeer,

Hoogleraar Bestuurskunde

‘Er is in ieder geval meer ambitie nodig. Het is goed als de universiteit uitspreekt te streven naar een evenwichtige man-vrouwverdeling en meer hoogleraren van over de hele wereld. Maar ik vind dat je voorzichtig moet zijn met dwingende maatregelen. Als vrouw wil je aangesteld worden omdat je de beste bent, niet vanwege een quotum. Je kunt hoogstens benoemingsadviescommissies verplichten minimaal één vrouw uit te nodigen.

Wat je wel kunt doen, is de incentives veranderen. Nu krijg je in Wageningen vier maanden uitstel binnen tenure track als je zwanger wordt, terwijl dat bij NWO een jaar is. Bovendien komen de kosten hiervan op het conto van leerstoelgroepen en niet van een gemeenschappelijk fonds. Zo worden leerstoelgroepen gestimuleerd om geen vrouwen aan te nemen.’

Bart Thomma,

Hoogleraar Fytopathologie

‘Dit is beschamend en bedroevend. Het is voor mij geen verweer dat we het beter doen als je kijkt naar alle hoogleraren en niet slechts naar leerstoelhouders. Ergens moet nog steeds een glazen plafond zitten. Ik weet niet wat we hier een-twee-drie tegen kunnen doen. Je kunt natuurlijk zeggen dat het dus tijd is voor quota. Maar ik dat denk dat je vrouwen daar ook geen goed mee doet. Je zegt dan in feite: blijkbaar redden vrouwen het niet op eigen kracht. Een van de opties waar volgens mij nooit serieus naar is gekeken, is scouting. Er zijn wel initiatieven om mensen te coachen, maar je kunt ook een stap eerder bewust gaan zoeken naar vrouwelijk talent.’

Ellen Kampman,

Hoogleraar Voeding en ziekte

‘De organisatie moet structureel aandacht besteden aan genderbalans en daarom is het belangrijk dat hier geld voor is. Er bestaat al een actieplan dat wordt getrokken door Kristina Raab, maar zij wordt betaald uit Aspasia-gelden van NWO. Het is niet duidelijk of haar contract wordt verlengd. Ik denk dat we een kans missen als dit actieplan niet verder wordt geïmplementeerd. Laten we een voorbeeld nemen aan het bedrijfsleven, waar al een veel betere balans bestaat aan de top. In Wageningen is een mooi begin gemaakt. Nu moeten we doorpakken met het trainen van benoemingsadviescommissies, het opstellen van vrouwvriendelijke personeelsadvertenties en doelgericht scouten van vrouwen. Het is ook goed om studentes eerder na te laten denken over hun carrière.’

Wouter Hendriks,

Hoogleraar Diervoeding

‘Zelfs heb ik twee keer een workshop gender awareness gevolgd. Daar ontdek je dat we allemaal vooroordelen – mindbugs – hebben. Dat zit in het systeem, op elke niveau van de organisatie. Ik vind dat Human Resources beleid moet voeren om meer vrouwelijke hoogleraren te krijgen. Zo kun je zorgen dat alle mensen in een benoemingsadviescommissie die workshop volgen. Natuurlijk wil je de beste kandidaat aanstellen, maar je moet ook actief zoeken naar geschikte vrouwen binnen en vooral buiten je netwerk. Zelf ga ik hier ook bewuster mee om, bijvoorbeeld toen we laatst zochten naar opponenten voor een promotie.’

Marian Stuiver,

voorzitter van de WUR-council

‘Hier moet absoluut meer energie naartoe. We hebben concrete doelen nodig in elke laag van de organisatie. Dus voor elk type hoogleraar, maar ook voor de concernraad en de raad van toezicht, die nu vrijwel volledig uit mannen bestaan. Wageningen UR stelt bij elk thema concrete doelen waar we ons aan binden, dus waarom hier niet? En dan gaat het niet alleen om gender, maar om diversiteit over de hele breedte. Iedereen met een beslissende rol in het aannemen van hoogleraren en managers moet een cursus gender awareness volgen. Ook vrouwen. Het onbewuste vooroordeel dat leiders mannelijk zijn, bestaat net zo goed bij hen. Een van de vragen die we hebben aan de raad van bestuur, is om het huidige genderactieplan voort te zetten nadat het komende maart afloopt. We moeten nu doorpakken.’

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.