Wetenschap - 7 februari 2012

Elfsteden-ijs razendsnel dikker

De Wageningse meteoroloog Bert Heusinkveld kan zwakke plekken op het parcours van de Elfstedentocht razendsnel laten aangroeien. Hij gebruikt droogijs.

droogijs.jpg
Heusinkveld toog vandaag naar IJlst op verzoek van RTL Nieuws om zijn experimentele techniek te demonstreren. Het droogijs, dat doorgaans wordt gebruikt in laboratoria, is -80 graden Celsius. Toen Heusinkveld een flinke zak met droogijs op de Elfsteden-ijsvloer legde, groeide het ijs eronder in een uur tijd met 2 centimeter aan. Het droogijs zorgt voor een enorme afkoeling van de ijsvloer, tot wel 50 graden onder nul, waardoor het aan de onderkant snel aangroeit. De techniek biedt uitkomst om zwakke plekken in het parcours, bijvoorbeeld onder bruggen, snel sterker te maken.
Heusinkveld, zelf een enthousiast schaatser, had nog meer tips voor de Friese ijsmeesters. Zo kunnen ze bepaalde frames in wakken leggen, die ervoor zorgen dat de golfslag vermindert, zodat de wakken sneller dichtvriezen.
Droogijs of koolzuursneeuw is een vaste vorm van CO2. De koelcapaciteit van droogijs is veel hoger dan dat van waterijs. Bij -78 graden Celsius verdampt dit ijs - het gaat van de vaste fase direct over naar de gasfase. Dat proces vraagt veel warmte, dat het droogijs onttrekt aan het ijs en water op de Elfstedenroute.
Heusinkveld is vanavond met zijn experiment te zien bij Editie NL, om 18.15 uur bij RTL4.