Wetenschap - 16 augustus 2011

ESBL-bacterie komt van de kip

ESBL-enzymen die resistent zijn tegen antibiotica verspreiden zich vanuit de intensieve veehouderij via de voedselketen naar ziekenhuizen. ‘We hebben nu hard bewijs’, zegt veterinair onderzoeker Dik Mevius.

kippenvlees.jpg
Utrechtse en Wageningse onderzoekers vergeleken de ESBL-producerende bacteriën die waren gevonden bij ziekenhuispatiënten, supermarktkippen en pluimveebedrijven. Ze isoleerden zes varianten van ESBL-genen en vonden dat deze genen bij 35 procent van de ziekenhuispatiënten identiek waren aan de ESBL-genen op kippenvlees. Ze baseren zich op vijfhonderd analysemonsters van ziekenhuispatiënten en honderd supermarktkippen. ‘De ESBL-genen kunnen zich verplaatsen door de voedselketen’, concluderen de onderzoekers in het wetenschappelijke tijdschrift Clinical Microbiology and Infection.
De ESBL-producerende darmbacteriën zijn resistent tegen cefalosporinen en andere groepen antibiotica. De toename ervan was al in verband gebracht met het hoge antibioticagebruik in de veehouderij. Alle vleeskuikenbedrijven zijn positief getest op ESBL en 94 procent van de kip die in de winkel ligt is besmet. ‘Maar bij goed verhitten gaan ze allemaal dood’, relativeert Mevius.
Niettemin moet het antibioticagebruik in de veehouderij fors omlaag om de verspreiding van de resistente ESBL in de voedselketen te verminderen, zegt Mevius. Hij betwijfelt of de doelstelling van de Nederlandse regering om het antibioticagebruik te halveren, voldoende zal zijn om de verspreiding van ESBL te stoppen. ‘De ESBL’s komen inmiddels overal voor, ook in het oppervlaktewater.’ Hij pleit voor drastische hygiënemaatregelen op de boerderij om te komen tot ESBL-vrije vleeskuikens.