Van Dale vertaalt het Engelse disruptive als uiteenrukkend en ontwrichtend. Nogal negativeconnotaties. Maar zo denkt landschapsarchitect Paul Roncken er niet over. ‘In mijn Oxford Dictionary staat als tweede betekenis innovative en groundbreaking. Dat zijn positieve betekenissen. Roncken is een van de drie jonge Wageningse wetenschappers die na eregast Daan Roosegaarde in elk vijf minuten mogen bespiegelen op het thema van de dag.
Voor Roncken staat disruptive voor een manier van denken en onderzoek doen. Onderzoek gestoeld op ‘optimisme in het benaderen van dingen en de maakbaarheid van de samenleving’. ‘We moeten niet te depri worden met zijn allen’, vindt Roncken. Dat optimisme kenmerkt de drie Wageningse sprekers. ‘Ik ben ook tamelijk optimistisch over de maakbaarheid van de toekomst.’
Volgens Roncken kan Wageningen wel wat disruptive thinking gebruiken. ‘Vooral ook in het onderwijs. Op dat vlak zijn we in Wageningen nog niet disruptive genoeg. Dan denk ik aan nieuwe masteropleidingen die ontstaan uit kruisbestuivingen van verschillende vakgebieden. Zoals het instituut voor Advanced Metropolitan Solutions in Amsterdam, daar zie ik in Wageningen nog te weinig van.’
Ook bodembiologe Gerlinde de Deyn vertaalt disruptive als ‘een manier van kijken naar de dingen’. ‘Mensen zijn geneigd heel erg in hokjes te denken. Ik doe dat juist niet; bij mij loopt alles door elkaar heen. Mogelijk dat anderen dat als disruptive zien.’ De Deyn is onvermoeibaar om de wereld van de bodemorganismen zichtbaar te maken voor het grote publiek. En daarbij schuwt ze het experiment niet. Zoals de samenwerking met fotograaf/kunstenaar Wim van Egmond.
Time lapse video van wormen die bladeren verteren
Samen maakten ze time-lapsefimpjes die het trage ondergrondse wormenleven tot leven brachten. Dat flimpje laat ze mogelijk maandag zien. De Deyn houdt ervan ‘dingen te doen die mij energie geven en verwondering teweeg brengen. En soms helpt het daarbij om het systeem een zetje in een bepaalde richting te geven. Zoals je dat ook bij kantelpunten ziet. Een klein zetje volstaat soms om iets heel nieuws te creëren.’
Dat kijken met een nieuwe blik doet chemicus Tom Wennekes naar suikers. Suiker is namelijk meer dan voedsel, zoetstof of energiebron. ‘Ik kijk naar suikers als communicatiemiddel’, kegt Wennekes uit. ‘Alle cellen gebruiken suikers om met elkaar en hun omgeving te communiceren. Als je dat concept omarmt en probeert te begrijpen hoe het werkt, kun je ook nieuwe suikers maken om die communicatie beter te maken. Dat noem ik disruptive thinking.’