Thuiswonen fors duurder…
Laten we om te beginnen eens kijken wat het afschaffen van de ov-kaart gaat kosten voor een thuiswonende student. Om dat te kunnen berekenen moeten we weten welke compenserende kortingskaart het kabinet in gedachten heeft. Een NS-dalurenkaart zou kunnen, maar lijkt niet erg waarschijnlijk, laat LSVb-voorzitter Kai Heijneman desgevraagd weten. Studenten die naar college gaan reizen immers vaak in de spits. Hij verwacht dan ook dat er een speciale 40%-kortingskaart voor studenten zal worden gemaakt. Eentje die altijd geldt (in elk geval doordeweeks) en ook voor de bus te gebruiken is. Wat betekent dat voor een student die bijvoorbeeld dagelijks uit Den Bosch moet komen? Een treinretour kost dan 15,20 euro en de dubbele busreis Ede-Wageningen 2,20 euro. Uitgaande van vijf studiedagen per week, 40 collegeweken per jaar en een studieduur van vijf jaar, kost dat de student aan het einde van de rit een bedrag van 17.400 euro. Een student uit Zwolle is nog meer kwijt (19.800 euro) en een student uit Utrecht wat minder (10.800 euro). Forse bedragen, vooral wanneer je bedenkt dat vijf jaar een kamer huren voor 300 euro je 18.000 euro kost, een vergelijkbaar bedrag dus. Of het gunstiger is om te reizen of om op kamers te gaan, zal daarom sterk afhangen van de reisafstand. Het reisgeld kan straks geleend worden bij DUO om het vervolgens samen met de rest van de studieschuld terug te betalen in maximaal 20 jaar. Daarover moet wel direct rente betaald worden.
… en kamertekort zal stijgen
Een voor de hand liggend alternatief is op kamers gaan. De kamerprijzen liggen in Wageningen nog altijd onder het landelijk gemiddelde, maar ook hier is een kamertekort. Als de vraag verder stijgt door het afschaffen van de OV-studentenkaart, zal er bijgebouwd moeten worden. Maar dat dreigt juist lastig te worden door een andere bepaling uit hetzelfde regeerakkoord. Daarin staat dat het kabinet de maximale huur van een kamer wil koppelen aan de waarde van het pand. Een nobele poging om scheefwonen tegen te gaan, maar tegelijk een ramp voor studentenhuisvesters, zo hebben die laten weten. Het plan zou namelijk betekenen dat de meeste studentenkamers fors goedkoper worden. Daardoor gaat studentenhuisvester Idealis er financieel zo op achteruit dat er geen geld zal zijn voor nieuwbouw. Zelfs de plannen om tot 2015 bijna 20 procent (900) extra kamers te bouwen, moeten dan mogelijk opnieuw tegen het licht worden gehouden. Dat zou betekenen dat studenten steeds meer zijn aangewezen op de particuliere markt. Daar groeit het aanbod weliswaar snel, maar dat heeft mede te maken met de economische crisis en is dus deels tijdelijk. Een derde partij dient zich aan in de vorm van de universiteit zelf. Na eerdere bouwprojecten voor buitenlandse studenten, wil de universiteit op de campus bouwen voor Nederlandse studenten. Hiervoor zoekt de universiteit nog een investeerder. Maar of het kamertekort hiermee wordt opgelost, lijkt onwaarschijnlijk.
… dus: college via internet
Een moeilijke kamermarkt in combinatie met hoge reiskosten kunnen een ontwikkeling versterken die al voorzichtig gaande is: onderwijs-op-afstand. Thuis blijven wonen is immers goed mogelijk wanneer je via internet colleges kunt volgen. Nu al zijn veel Wageningse colleges terug te kijken via WURtv. In zeven collegezalen staan camera’s om colleges mee op te nemen. Dat is ooit ontstaan om studeren toegankelijker te maken voor mensen met een handicap, maar veel studenten gebruiken het nu ook al om een gemist college in te halen, of als herhaling tijdens de studieweek. Nieuwe ontwikkelingen zijn bovendien in volle gang. Een projectgroep is bezig om de masterspecialisaties Plant Breeding en Nutrition & Epidemiology volledig via internet toegankelijk te maken. Dat is eigenlijk bedoeld voor studenten in het buitenland, die niet genoeg geld hebben om in Wageningen te studeren. Maar de ervaringen zijn ook bruikbaar voor studenten uit Zwolle of Den Bosch, meent projectleider Michèle Gimbrère. De technologische middelen voor colleges-op-afstand waarmee de groep experimenteert kan ook bij reguliere vakken worden ingezet. ‘Op de universiteit van Kopenhagen gebeurt dat al’, weet ze. ‘Daar zitten studenten soms in de bibliotheek om hun vak te volgen.’
… of liften
Reizen met het OV wordt relatief duur, dus zullen studenten alternatieven gaan zoeken. De goedkoopste optie, en helemaal terug van weggeweest is natuurlijk het liften. Met zijn allen naast elkaar met een opgestoken duim bij de campus… misschien is het de toekomst. Maar naast de duim zijn er tegenwoordig ook andere hulpmiddelen. Facebook bijvoorbeeld. Buitenlandse studenten gebruiken dit medium nu al om op lange tochten door Europa hun auto te delen. Een weekendje Frankrijk is zo gefixt, als je de juiste persoon weet te vinden. Dit fenomeen kan zich gemakkelijk vertalen naar een social media-concept dat gericht is op autodelen binnen Nederland. Een andere mogelijkheid is de deelauto, iets wat ook nog niet bestond vóórdat de OV-kaart werd ingevoerd. Greenwheels is een grote naam op dit gebied, maar zeker zo interessant is StudentCar, een deelauto die je per uur en gereden kilometer betaalt. In Wageningen staan nu nog maar twee van zulke auto’s, maar dat zouden er makkelijk meer kunnen worden. En ten slotte is er ook nog de optie om minder te reizen, bijvoorbeeld door meer weekenden in Wageningen door te brengen. Dat zou een zegen zijn voor het lokale uitgaansleven. Misschien komt er wel een heuse discotheek.