Foto: Moyan Brenn
Zulke inzichten in ons darmleven kunnen in de toekomst helpen ziektes als prikkelbaardarmsyndroom en type 2 diabetes aan te pakken. Op 2 december publiceerden de onderzoekers hun werk in het tijdschrift Nature Communications. Op en in ons lichaam leven meer bacteriën dan onze eigen cellen, zo’n 2 kilogram in totaal. Hoewel we bacteriën van oudsher zien als ziekmakers hebben deze ‘medebewoners’ allerlei nuttige functies. Wanneer bacteriegemeenschappen verstoord raken, bijvoorbeeld door een antibioticabehandeling, heeft dat grote impact op onze gezondheid. Zo kan een verstoring de kans op bijvoorbeeld obesitas te vergroten. Om onze darmflora beter te begrijpen zocht promovenda Nam Bui van de leerstoelgroep Microbiologie naar bacteriën die boterzuur kunnen produceren. Deze stof dient als voedsel voor de colonocyten, wandcellen van de dikke darm, en heeft dus een positieve werking. Zij wist een bacterie, genaamd Intestinimonas butyriproducens AF211, te isoleren in het laboratorium. Daar bleek deze niet alleen boterzuur te maken maar ook te kunnen overleven op fructoselysine als enig voedsel.
Op en in ons lichaam leven meer bacteriën dan onze eigen cellen, zo’n 2 kilogram in totaal
Intestinimonas butyriproducens AF211 blijkt bij een flink deel van de bevolking voor te komen. Het was echter onmogelijk hier harde getallen op te plakken, zegt Caroline Plugge, universitair hoofddocent bij Microbiologie. Wanneer de bacterie werd gevonden, kwam deze meteen in redelijk grote getalen voor.Fructoselysine ontstaat uit eiwit en suiker in ons eten wanneer deze tijdens het koken wordt verhit. De stof is een tussenproduct waaruit weer Advanced Glycolysation Endproducts (AGEs) kunnen worden gevormd. AGEs worden met allerlei ziektes in verband gebracht, zoals hart- en vaatziektes. ‘Dit onderzoek geeft aan dat dit gevaar hiervan mogelijk genuanceerder ligt’, zegt Plugge. Kennelijk kan onze darmflora de gevormde stoffen onschadelijk maken. Het resultaat is weer ‘een puzzelstukje’ in het begrijpen van de darmflora, zegt Plugge. ‘Stukje voor stukje krijg je zo een compleet beeld.’
Wageningse bacterie-posters in bushokjes
Evolutie schakelt vaak snel in bacterie