Irrigatie kost in India per dag ongeveer een millimeter van het grond- en oppervlaktewater. Een deel van dat water verdampt. Wageningse onderzoekers Aardsysteemkunde hebben uitgezocht waar al dat verdampte water blijft. Dat lot blijkt sterk af te hangen van het seizoen. De moesson is daarbij van doorslaggevend belang.
Regen
De moesson blaast in de zomer warme en vochtige oceaanlucht aan uit het zuiden. In de winter wordt droge en koele lucht aangevoerd uit het noorden. Water dat verdampt in de winter verdwijnt daardoor naar het zuiden en kan als ‘verloren’ worden beschouwd. Maar voor, tijdens en direct na de moesson ligt het heel anders. Volgens berekeningen van Obbe Tuinenburg en collega’s stroomt in het hoogseizoen van de moesson (mei, juni en juli) zestig procent van het verdampte water als regen terug in het stroomgebied.
Tekort
Het aandeel in de totale regenval is overigens gering: maar vijf procent. Tuinenburg: ‘De Indisch Oceaan levert in die moessontijd zo’n grote bak water aan, dat het aandeel klein is.’ Heel anders is het daarentegen in de maanden vlak voor en na de moesson. Dan keert nog steeds 30-50 procent van het verdampte water als regen terug in het gebied. ‘Juist in de periode voor de moesson is er watertekort. Dus dan ben je blij met alles wat er is. In die droge tijd kan het effect van dat gerecyclede water dus toch wezenlijk zijn’, legt Tuinenburg uit. ‘Stroomgebiedmanagers beschouwen verdamping vaak als een verlies, maar wij tonen aan dat dat maar deels waar is.’
Irrigeren
Tuinenburg maakte voor zijn berekeningen gebruik van atmosferische modellen die zijn ‘geijkt’ met meetgegevens van een paar decennia reëel Indiaas weer. ‘Die data-set is het uitgangspunt. Ik voeg daar dan simpel gezegd extra water aan toe en kijk waar het heen gaat. Ongeveer alsof je een stel ballonnen loslaat.’ Een groot deel van die ballonnen (het irrigatiewater) blijft dus in het gebied. Behalve in de winter. Tuinenburg: ‘Maar niet irrigeren in de winter is onrealistisch. Je zou daarentegen het accent van het tijdstip van irrigeren misschien wel wat kunnen verschuiven.’