Wetenschap - 15 februari 2001

Column: Het geheim van de chaorde

Even heb ik er aan kunnen snuffelen, het complexe parfum van het Italiaanse leven. Te kort natuurlijk. Het was als wanneer je in de lente in de tuin zit en opeens iets ruikt - hmm, wat is dat toch? - dan een windvlaag en het is over, weg. Het is niet anders, ik zal het ermee moeten doen. Je blijft zitten met het gevoel dat je er bijna was, dat wanneer je nog ?ven langer zou kunnen blijven, alles op z'n plek zou vallen en je mooie conclusies zou kunnen presenteren. Het zogenaamde bijna-af-syndroom. Het typische van dit syndroom is dat het zich vrijwel altijd voordoet, ongeacht de lengte van het verblijf elders, het afstudeervak, het aio-schap. Altijd blijven er vragen over die beantwoord hadden kunnen worden wanneer je nog een weekje door had kunnen gaan.

De werkelijkheid is hard en ongrijpbaar.

Maar eens moet men er een punt achter zetten. Wetenschap is het trekken van conclusies vanuit onvolledige, half betrouwbare en schijnbaar tegenstrijdige resultaten.

Het Italiaanse leven is nog altijd een brij van onvolledigheden, half betrouwbare indrukken en schijnbaar (?) tegenstrijdige gebeurtenissen. De hoogste tijd om weer eens wat wetenschap te gaan beoefenen.

Ik had gehoopt hier het geheim van de chaorde te ontraadselen. Immers, voor iemand die er zijn vak van heeft gemaakt om door het herordenen en bewerken van datasets, 'nieuwe' data tevoorschijn te toveren, is elke vorm van nieuwe ordening interessant. En aangezien men hier op het eerste gezicht een leven van chaos en anarchie leidt, doch het voor een mens onmogelijk is om dag in dag uit in chaos en anarchie te leven, had ik mij tot doel gesteld de orde in deze chaos te ontdekken.

Wat betreft het verkeer kan ik kort zijn. Twee redenen: lak hebben aan regels ('geef je gevoel eens voorrang') en een tien keer betere beheersing van hun auto dan wij.

Voor de rest is het minder duidelijk en we gaan dan ook over tot het trekken van wetenschappelijke conclusies.

Helaas bleek de beschikbare dataset onvoldoende informatie te bevatten om ??n of meerdere nieuwe vormen van orde vast te stellen dan wel de schijnbare wanorde te herleiden tot een bekende vorm van orde. Echter, het is wel mogelijk gebleken enkele van de ordebepalende mechanismen te onderkennen, welke in Nederland zo niet onbekend zijn dan wel een zeer geringe waarde toegekend worden.

Het betreft hier een relatieve waardevermindering van de rationele waarheid veroorzaakt door een grotere waardetoekenning aan de emotionele waarheid (dat het warme water regelmatig op is komt niet doordat de douchekop zojuist ontkalkt is en dus meer water doorlaat, maar doordat iemand die je niet mag meestal voor jou een douche neemt) en de hi?rarchische waarheid (wanneer de baas vindt dat deze scanner geen goeie kwaliteit levert dan is dat zo, ook al komt het eigenlijk doordat hij de verkeerde instellingen gebruikt).

Meer onderzoek dient verricht te worden naar een mogelijke relatie met de religieuze achtergrond van de betreffende landen en naar de incorporatie van beide nieuwe niet-westerse waarheidsbegrippen in een geautomatiseerde computeromgeving. Als ik hier nog een weekje langer had kunnen blijven, had ik deze laatste kwesties natuurlijk zelf op kunnen lossen, dat spreekt voor zich.

Vincent Schut