Wetenschap - 19 maart 2009
CISGENE APPELS OP FLORIADE
Appelschurft is de belangrijkste ziekteverwekker in de Nederlandse appelteelt. ‘Tachtig procent van de pesticiden in de appelteelt wordt gebruikt tegen schurft’, zegt PRI-onderzoeker dr. Ton den Nijs. ‘Appeltelers moeten jaarlijks vijftien tot achttien keer spuiten om de schimmel die de schurft veroorzaakt, onder de duim te houden.’ PRI werkt aan een milieuvriendelijk alternatief, waarbij meerdere resistentiegenen uit andere appelsoorten via genetische modificatie in commerciële rassen worden ingebracht.
Volgens Den Nijs zijn er mogelijkheden om de Elstar, het populaire door PRI ontwikkelde ras, via cisgenese tegen schurft te beschermen. Ook in appelrassen die Inovafruit op de markt brengt, als Wellant, Rubens en Junami, wil het instituut de resistentiegenen inbouwen. ‘Tot nu toe hebben we één resistentiegen ingebouwd’, zegt Den Nijs. ‘We zijn nu bezig met het isoleren van een tweede gen, zodat we een multiresistente appel kunnen ontwikkelen.’
Of de vernieuwde rassen op de markt komen, valt nog te bezien. Wageningse plantenonderzoekers als prof. Evert Jacobsen pleiten ervoor de cisgene appel- en aardappelsoorten vrij te stellen van de Europese gmo-wetgeving. Die vergt dusdanig veel aanvullend onderzoek op het gebied van milieu en veiligheid dat een resistent ras op de markt brengen al snel tien miljoen euro kost, zegt Den Nijs. ‘Dat is veel te duur, dat verdien je nooit terug.’ De Europese Unie discussieert momenteel over de vraag of de regelgeving voor cisgene gewassen versoepeld moet worden.