Foto: Shutterstock / Tom Middleton
‘Normaal komen er, zeker in het voorjaar, iedere dag meldingen binnen van mensen die bruinvissen hebben waargenomen. Dit jaar is het stil. En er spoelen ook bijna geen bruinvissen aan, dus ze zijn er gewoon niet’, zegt Leopold.
Als deze toppredator wegblijft, dan is er iets aan de hand. Maar wat?
Mardik Leopold
Het kan een tijdelijk dipje zijn, maar het kan ook duiden op een omslag in zee. ‘Als deze toppredator wegblijft, dan is er iets aan de hand. Maar wat? Dat is heel lastig te achterhalen.’ Het zou helpen als Leopold, die de maaginhoud van aangespoelde bruinvissen onderzoekt, een drastische wijziging in het dieet van de walvisachtige aantreft. ‘Dan is aanwijsbaar wat het probleem is’, zegt Leopold. Als bruinvissen bijvoorbeeld ineens nauwelijks nog wijting in hun maag hebben, dan is er een duidelijke aanleiding voor hun afwezigheid: te weinig eten. Maar het kan ook zo zijn dat heel veel kleine factoren de oorzaak zijn van het wegblijven van de walvisachtige. Daar is dan moeilijk de vinger op te leggen. Voorlopig kan Leopold er niet veel zinnigs over zeggen, want er spoelen domweg geen bruinsvissen aan, dus kan hij ook geen onderzoek doen naar hun maaginhoud.
Deze omslag, van het ene op het andere jaar, is bijzonder. De bruinvis was de afgelopen tien jaar juist een talrijk voorkomende walvisachtige voor de Nederlandse kust. Maar het dier heeft deze wateren al eerder gemeden. In de jaren ’60, ’70 en ’80 kwam de bruinvis niet of nauwelijks voor in de Noordzee. Wat daarvan toen de oorzaak was? Leopold: ‘Daar zijn allemaal theorieën over, maar geen daarvan geeft een sluitend antwoord. We weten het gewoon niet.’