De Wageningse onderzoekers maken een concentraat van vloeibare kunstmest uit dierlijke mest. In plaats van de dierlijke mest als afval af te voeren, maken ze er een nieuw product van. Een elegante wijze van mestverwerking waar veel veehouders op zitten te wachten.
Het procedé is verrassend simpel, vertelt Starmans. Vat 1 vult hij met dunne mest, dat veel ammonium (stikstof) bevat. In dat vat draait een soort langspeelplaat rond met een diameter van anderhalve meter om het oppervlak te vergroten. Daardoor verdampt er veel ammoniak uit de mest. Starmans brengt deze ammoniak naar vat 2, gevuld met zwavelzuur. Die vangt de ammoniak af. Hij krijgt dan een ammoniumsulfaat met 18 procent stikstof, dat prima kan dienen als vloeibare kunstmest.
Dit principe werkt op labschaal met twee vaten van dertig liter, zegt Starmans, die de resultaten onlangs publiceerde in het tijdschrift Applied Engeneering in Agriculture. Bovendien heeft hij samen met Timmerman inmiddels patent aangevraagd op het procedé en doet hij de eerste praktijkproeven op praktijkcentrum De Marke van Wageningen UR. Daar werkt hij, samen met het bedrijf Dorset Green Machines, met 21 vaten van 90 liter. Dat apparaat is nog niet groot genoeg om alle mest van dit melkveebedrijf te verwerken, zegt Starmans, maar het procedé is makkelijk op te schalen. De LGL stripper (de afkorting staat voor liquid-gas-liquid) is nog niet te koop, maar Dorset gaat het op de markt brengen. Vermoedelijk is hij medio 2014 gereed, zegt Sander van Lochem van Dorset.
De machine biedt goede kansen voor mestverwerking op de boerderij en het sluiten van mineralenkringlopen. ‘Het punt is dat de boeren maar beperkt organische mest mogen uitrijden op het bedrijf, vanwege de hoeveelheid stikstof in de mest. Als je die stikstof, in de vorm van ammonium, kunt wegvangen, hou je als boer minder mest over. Bovendien is het nu zo dat je de organische mest maar in beperkte tijd mag uitrijden, daarna is de boer aangewezen op kunstmest. Die kunstmest moet hij nu kopen, maar met onze machine kan hij die voortaan zelf maken. Tel uit je winst.’ Hoeveel de mestverwerkingsmachine gaat kosten, weet Dorset nog niet.
Het kostte Starmans nog veel moeite om zijn innovatieve systeem gepubliceerd te krijgen. ‘Ik heb het artikel aan meerdere wetenschappelijke tijdschriften aangeboden, maar veel tijdschriften hadden geen belangstelling – ze vonden het te simpel.’ En waarom is dit simpele systeem dan niet eerder uitgevonden, gelet op het prangende mestprobleem? ‘Geen idee. Ik ben als chemisch technoloog een vreemde eend in de bijt van Livestock Research. Hierdoor kan ik werken aan problemen vanuit een ander perspectief. Voor mij is mestverwerking gewoon: de isolatie van een klein molecuul uit een moeilijke matrix.’