© Sven Menschel Afgelopen zomer ben ik door een aantal landen in de Balkan gelift, waaronder Bosnië. Een land dat ons hier al snel aan het conflict van de jaren negentig doet denken. Conflicten zijn voor mij één van de boeiendste aspecten van mijn studie en in Bosnië hoopte ik wat meer te weten te komen over wat mensen hier vandaag de dag nog over denken.
Een lift was in Bosnië al snel gescoord en mensen deelden ontzettend graag hun mening. Zo ook Zoran, een Servische Bosniër die mij in een oostelijke provincie had opgepikt en waarmee ik een aantal uren heb mogen doorbrengen. Erg vriendelijke man, had gestudeerd, sprak vloeiend Engels en vertelde mij van alles over het land en vooral over haar Servische tradities.
Ruigere toon
Het gesprek kreeg een ruigere toon toen we na verloop van tijd over het conflict in Bosnië gingen hebben. Zoran werd verwijtend, niet naar de toenmalige vijand de Bosniakken maar naar de hogere machten die het conflict hebben beëindigd, de VS en de NAVO. Volgens hem zouden deze op basis van leugens, zoals die van de genocide in Srebrenica en die van het moordlustige Servische leger, met harde hand een eind hebben gemaakt aan het conflict. Wat Zoran al leugens beschouwde, waren dingen die ik zelf in meer of mindere mate heb aangenomen als waarheid, omdat deze als zodanig gepresenteerd zijn.
Bosnië is een immens verdeeld land en nog verre van hersteld van haar conflict
Tal van andere mensen naast Zoran hebben onderweg ook hun mening met mij gedeeld over het conflict, en deze liepen gigantisch uiteen. Het gaf voor mij tal van nieuwe inzichten, feitjes en ervaringen over het conflict. Maar nog meer gaf het aan dat Bosnië een immens verdeeld land is en nog verre van hersteld is van haar conflict.
Walks of life
Gezien de studiegerelateerde informatie die bovengenoemde lifts mij hebben opgeleverd ben ik mij gaan afvragen of respondenten zoeken door middel van liften niet kan worden toegepast op kwalitatief onderzoek. Randomisatie gebeurt vanzelf, en je krijgt mensen van alle walks of life te spreken die hun mening vaak delen. Dit klinkt natuurlijk wat fantasierijk, hoor ik jullie al denken. Toch lijkt het het antropologisch veldonderzoek dat we volgend jaar voor de studie zullen verrichten in Ierland mij een excellente gelegenheid om de academische bruikbaarheid van het liften uit te testen. En dat zal ik ook zeker doen.
Angelo Braam is tweedejaars bachelorsstudent Internationale Ontwikkelingsstudies