‘Vliegen en hollen tot je echt niet meer kan’ kopte de Volkskrant afgelopen vrijdag. Voor wie net aan zijn of haar studie is begonnen is dat een sombere toon over wat er al dan niet van de huidige student verwacht wordt. Aan het woord is Esther, een ambitieuze student die aan de prestigieuze Amsterdam University College studeert en haar studie combineerde met vijf commissies en twee besturen zonder vertraging op te lopen. Naar eigen zeggen omdat een diploma voor werkgevers niet genoeg meer is. Dat ze haar Kerstvakantie uitgeput en huilend op bed doorbracht wordt in het artikel vooral verweten aan toenemende verwachtingen vanuit de maatschappij. Ook voorzitter van het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) lijkt zich daarbij aan te sluiten en wijst op de financiële noodzaak om snel af te studeren door het leenstelsel. Maar zijn de verwachtingen vanuit de maatschappij echt zo hoog? Of moeten we vooral eens kritisch naar onszelf kijken?
Leuke blouse of Game of Thrones fan
Ik denk dat die druk vanuit de maatschappij wel meevalt en dat het probleem vooral bij onszelf ligt. Ik heb nog nooit van pas afgestudeerde vrienden gehoord dat ze niet zijn aangenomen voor een baan omdat ze een commissie of een bestuursjaar te weinig hebben gedaan. Dat een recruiter dan zegt: ‘Ja, leuk je CV, maar we zijn toch voor die andere persoon gegaan omdat ‘ie nét in een commissie meer heeft gezeten.’
Nee, het moment dat er meerdere geschikte kandidaten zijn wordt er iemand gekozen waarmee een betere klik was. Waarschijnlijk omdat ‘ie een mooiere blouse had of omdat ‘ie ook zo van Game of Thrones houdt. Niet omdat de ander een jaar studievertraging had. Je kunt je afvragen of dat die extra bestuursfunctie van nog eens 10 uur per week wel waard was.
Zwak
Maar het moment dat je oppert dat iemand overspannen raakt omdat de persoon in kwestie ook wel erg veel doet, ben je zogezegd onderdeel van het probleem. Want ja, dan ben je kritisch, oordeel je en impliceer je dat de ander zwak is. We lijken het tegenwoordig ook acceptabel te vinden dat iemand in tranen uitbarst tijdens groepswerk, want tjah, ‘die zit er gewoon even doorheen’. Dat het niet gezond is dat een student met relatief weinig verantwoordelijkheid naast zijn of haar eigen studieprogressie gebukt gaat onder een overvolle agenda met verplichtingen, lijken we voor lief te nemen. Commentaar en kritiek vanuit de maatschappij op de drukke student (‘is dat nu echt nodig? Wat is er mis met een beetje studievertraging’) wuiven we weg. Lees: categoriseren we onder vroeger-was-alles-beter commentaar. Maar ondertussen leggen we de schuld van die overvolle agenda wel bij diezelfde maatschappij neer.
Dat de werkgever meer verwacht dan enkel een diploma betekent niet dat we nog eens 40 uur in de week in andere activiteiten dan je studie dienen te steken. Maar we zijn het als studenten onderling wel steeds normaler gaan vinden. Toenemende verwachtingen van uit de maatschappij? Misschien, maar we hebben vooral zelf de norm verlegd zonder er kritisch bij stil te staan.