Wat is het verband met de beharing?
‘De meeste insectenplagen in de kassen kun je heel succesvol biologisch bestrijden met roofmijten. Maar op tomaten werkt dat niet. Tomatenplanten zijn dicht begroeid met klierharen. Dat zijn haren met bolletjes van een kleverige substantie aan de uiteinden. Eigenlijk is het een verdedigingslinie. Roofmijten hebben daar last van. Ze komen vast te zitten in die haren.’
Hebben die roestmijten geen last van die haren?
‘Nee. Tomatenroestmijten zijn heel klein, ongeveer 0,15 millimeter. Met het blote oog zie je ze niet. Die beestjes zijn zo klein dat ze gewoon onder die haren doorlopen. Het opmerkelijke is nu dat op plekken waar heel veel roestmijten zitten, de plant zijn klierharen uitschakelt. Roofmijten kunnen daardoor wel hun werk doen. Je zou bijna zeggen, dat de plant het er om doet. In mijn blog (https://gerbenmesselink.wordpress.com) heb ik daar een mooi filmpje van.’
De plant lost het probleem dus zelf op?
‘Nou, nee. Voordat het zover is hebben de roestmijten zich al naar andere plantendelen verplaatst. Ze ontsnappen dus. Het effect van roofmijten blijft daardoor beperkt. Als je succesvol wilt bestrijden, moet je dus het probleem met de klierharen voorkomen.’
Hoe?
‘Wij hebben in het verleden onderzoek gedaan naar de inzet van de winde Ipomoa die zich om de tomatenplant wentelt. De winde kan de verspreiding van roofmijten in de tomatenplant verbeteren. Maar praktisch is dat niet erg haalbaar. Telers willen tomaten kweken, geen klimplanten. Een andere oplossing zou veredeling kunnen zijn. Het ontwikkelen van kleinere roofmijten bijvoorbeeld, zodat ze geen last hebben van de klierharen van de tomaat.’
Waarom is de tomatenroestmijt juist nu zo’n plaag?
‘Roestmijten worden chemisch met het middel Oberon bestreden. Daar kon je de plaag goed mee beheersen. Het zou kunnen dat zich resistente lijnen hebben ontwikkeld. Daarnaast worden er tegenwoordig door de belichting in de kassen jaarrond tomatenteelt geteeld. De plaag kan zich daardoor handhaven. Dat was voorheen anders.
En wat doet WUR?
‘We zitten in een publiek-private samenwerking waarbinnen we onderzoeken hoe we dit soort mijten het beste aan kunnen pakken. Maar dat richt zich niet specifiek op tomaten. We zijn wel bezig geld voor dit soort onderzoek binnen te halen.