Nieuws - 6 juni 2002

Bedreigde jeneverbes zoekt dynamisch landschap

De zeldzame jeneverbes wordt bedreigd door bosvorming. Ir Sander Wijdeven, ir Klaas van Dort en ing. Ad van Hees van Alterra zijn in de Beheervisie Jeneverbes pessimistisch over de kansen voor deze boom. Het grote probleem is dat hij zich moeilijk verjongt, en dat de onderzoekers niet zeker weten hoe dat komt.

De jeneverbes is de enige boom in Nederland die op de rode lijst staat. Hij is een pioniersoort die profiteert van een dynamisch landschap, maar die verdwijnt bij bosvorming. Om de jeneverbes te behouden moet dan ook minimaal gezorgd worden dat de lichtminnende boom wordt gered van schaduwgevende bossen.

"Het grote probleem is dat de jeneverbes zich niet meer verjongt", vertelt Van Hees. Waar de boom in groepen groeit, is uitbreiding wel mogelijk, maar ook bij grote groepen is de kans op verjonging gering. Dat komt doordat die verjonging afhankelijk is van zeer specifieke omstandigheden, waarvan de onderzoekers nog weinig weten. Ze pleiten dan ook voor gerichte experimenten.

Wat wel bekend is, is dat de jeneverbes profiteert van ingrijpende maatregelen als brand, storm en overbegrazing. Volgens de onderzoekers zijn voor een duurzaam behoud van de jeneverbes grootschalige natuurgebieden nodig, die intensief worden ge?xploiteerd, zodat daar voldoende variatie aanwezig is om te overleven. Ze verwachten echter niet dat deze uitgestrekte gebieden zullen worden gerealiseerd. | M.W.