© Shutterstock
‘Verschillende opvoedstijlen voor kinderen worden al sinds de jaren zeventig onderzocht, zegt Van Herwijnen, werkzaam bij de leerstoelgroep Gedragsecologie. ‘Een optimale opvoedstijl vergroot namelijk de kans op geluk en succes van het kind. Maar over de opvoeding van honden is eigenlijk vrij weinig bekend. Terwijl we met deze kennis de opvoeding kunnen verbeteren en dat leidt hopelijk tot minder ongewenst gedrag en minder honden die daardoor in het asiel belanden.’
Corrigeren, emotie en trainen
De onderzoekers enquêteerden meer dan 500 hondenbezittende ouders en stelden vragen over de opvoedstijl van de kinderen en de hond. Uit het onderzoek kwamen drie opvoedstijlen naar voren. Ook bleek dat mensen vaak dezelfde opvoedstijl gebruikten voor hun hond als voor hun kinderen.
Sommige mensen kenmerken zich door een autoritaire stijl. Daarbij staat het corrigeren centraal. Van Herwijnen: ‘Deze mensen richten zich vooral op controle en naleving van regels. Als de hond niet luistert dan geven ze bijvoorbeeld een corrigerende tik.’ Een andere groep mensen gebruikt de gezaghebbende opvoedstijl. Hierbij worden ook regels gesteld, maar er is ruimte voor uitleg en onderhandeling. Voor kinderen blijkt dit de beste resultaten te geven. Bij honden zagen de onderzoekers twee varianten van deze stijl. De eerste richt zich vooral op de emotie van de hond. Van Herwijnen: ‘Deze mensen gaan uit van de behoefte van het dier en troosten bijvoorbeeld als de hond angstig is. Ook vinden ze het bijvoorbeeld geen probleem als de hond gromt wanneer die angstig is, dat is immers het natuurlijk gedrag.’ De tweede variant richt zich vooral op het trainen van de hond. Deze hondenbezitters leren gewenst gedrag stap voor stap en zetten bijvoorbeeld een beloning in als de hond echt iets moet doen. De meeste baasjes hanteerden deze stijl.
We weten uit ander onderzoek dat verwaarlozing van dieren gelinkt is aan verwaarlozing bij kinderen
Ineke van Herwijnen
Dit betekent volgens Van Herwijnen niet dat dit ook voor hondeneigenaren in het algemeen geldt. ‘Onze respondenten zijn meer dan gemiddeld begaan met hun hond. Anders is iemand vaak niet gemotiveerd genoeg om twee lange vragenlijsten helemaal in te vullen.’ Ze wil graag uitzoeken hoe ze ook de minder betrokken mensen kan bereiken. ‘Zeker omdat we zien dat opvoedstijlen voor honden en kinderen overeenkomen en we weten uit ander onderzoek dat verwaarlozing van dieren gelinkt is aan verwaarlozing bij kinderen.’
Mens achter de hond
De komende jaren gaan Van Herwijnen en haar collega’s verder onderzoeken wat ten grondslag ligt aan de keuze voor een bepaalde opvoedstijl. ‘Als we weten wat mensen beweegt, dan kunnen trainers of hondenscholen daar ook gebruik van maken. Nu richten hondenscholen zich vooral op het aanleren van vaardigheden. Wanneer je meer begrijpt van de mens achter de hond, dan kun je op een passende wijze kennis aanbieden.’ Verder wil ze graag weten of er ook voor honden zoiets als een optimale opvoedstijl bestaat. ‘We gaan straks onderzoeken wat het effect van de verschillende opvoedstijlen is. En of het bijvoorbeeld leidt tot ongewenst gedrag of een verstoorde band tussen de hond en zijn baasje. Vervolgens willen we kijken hoe je mensen een bepaalde kant op kan sturen, om de opvoeding te verbeteren.’
Lees ook eens:
Protocol moet aantal hondenbeten verlagen
Inteelt-scanner voor rashonden
Zet de hond eens op een wolvendieet