Afleiding belemmert gezonde keuze

De keuze voor gezond voedsel is een rationale afweging. Wordt dat denkproces verstoord, bijvoorbeeld door afleiding, dan zal iemand eerder intuïtief kiezen, oftewel het ongezondere product. Die conclusie volgt uit een onderzoek van Gerrit Antonides en Leonie Cramer, van de leerstoelgroep Economie van consumenten en huishoudens, Ze publiceerden hun bevindingen in het tijdschrift Appetite. Antonides gaf 1614 middelbare scholieren willekeurig een snoepreep (hedonistisch/ongezond) of een appel (nuttig/gezond). Hierna kregen de leerlingen de kans om hun snack om te ruilen. Degenen die een appel hadden gekregen deden dat maar al te graag: ongeveer 50 procent had liever een reep. Omgekeerd wilde maar 19 procent van degenen die een reep hadden gekregen, daar liever een appel voor terug. Vervolgens kreeg een deel van de proefpersonen de opdracht een getal van zeven cijfers te onthouden, een significante belasting voor het werkgeheugen. De overige klassen hoefde slechts twee cijfers te onthouden. Antonides vermoedt dat het denken aan een lang getal rationeel redeneren hindert, zodat mensen intuïtiever kiezen. Sociale normen Het experiment lijkt deze gedachte te bevestigen. Het percentage scholieren dat de reep voor een appel wilde ruilen, de gezonde keuze, daalde van 19 naar 12 procent bij de groep die het lastige cijfer moest onthouden. Het percentage scholieren dat de appel wilde omruilen bleef daarentegen gelijk. Antonides denkt dat het effect alleen optreedt bij hedonistische producten omdat die ‘beter aansluiten bij het intuïtieve denken.’ De reviewers van de paper zagen nog wel twee alternatieve verklaringen. Zo waren de producten niet evenveel waard. Een echte ­Homo economicus zou dus het duurste hebben gekozen: de snoepreep. Bovendien kunnen sociale normen meespelen. Kiezen jongens bijvoorbeeld ongezond om stoer te zijn? Antonides maakt zich niet heel druk over de kritiek. Wel had hij zelf achteraf graag de voedingsgewoontes van de kinderen meegenomen.