Voor menig buitenstaander is het zwart-wit: je kiest voor gmo’s of voor biologische landbouw. Maar in de onderzoeksprogramma’s DuRPh (Duurzame resistentie tegen phytophthora) en Bio-Impuls van de Plant Sciences Group werken de biologische en gmo-veredelaars innig samen. ‘Phytophthora is zo’n vervelende ziekteverwekker voor de aardappel dat we alles uit de kast moeten trekken’, zegt Edith Lammerts van Bueren, hoogleraar Biologische plantenveredeling. Ze maakt geen gebruik van genetische modificatie, maar gebruikt wel de kennis over resistentiegenen die met de gmo-technieken wordt verkregen.
De twee programma’s ontwikkelen aardappels die resistent zijn tegen phytophthora, de agressieve en snel muterende aardappelziekte. Ook de biologische landbouw heeft daar behoefte aan. De gangbare landbouw kan altijd nog fungiciden spuiten bij een uitbraak van de schimmelachtige belager, maar de biologische landbouw heeft die mogelijkheid niet. Maar met de gangbare veredelingstechnieken lukt het nog steeds niet om snel voldoende resistentie tegen phytophthora in de aardappel te kruisen.
Genetische modificatie helpt om sneller resistentie-genen tegen phytophthora te vinden en in te bouwen in de aardappel, zegt collega-onderzoeker Bert Lotz. Omdat de schimmel snel muteert, moet de aardappel twee of drie van dergelijke resistentiegenen bevatten. Het biologische programma gebruikt die kennis in haar kruisingsprogramma’s, door met merkertechnologie na te gaan of de resistentie is ingekruist. Op de proefvelden staan meerdere aardappellijnen, waaronder de biologische en gentech-aardappels, naast elkaar om de bruikbaarheid van verschillende combinaties van resistentiegenen te onderzoeken.
Door de vernieling van de veldproef krijgt de Plant Sciences Group minder vergelijkingsmateriaal hoe verschillende phytophthora-stammen zich aanpassen aan resistentiegenen. Die kennis is van belang voor zowel de biologische landbouw als de cisgene aardappel die Wageningen UR ontwikkelt. Bij die laatste aardappel, waarbij meerdere soorteigen resistentiegenen zijn ingebouwd met gentech, zijn nauwelijks nog bestrijdingsmiddelen nodig om de aardappel te beschermen.
Op 15 augustus stelt de kenniseenheid een –niet vernield – proefveld in Wageningen open voor het publiek en. geeft dan nadere uitleg over DuRPh en BioImpuls.