Wetenschap - 7 november 2002
Actieplan Dijkhuizen moet Wageningen in de maatschappij zetten
Actieplan Dijkhuizen moet Wageningen in de maatschappij zetten
Twaalf projecten moeten ervoor zorgen dat Wageningen UR sneller en slagvaardiger reageert op veranderingen in de markt en een prominentere rol gaat spelen in maatschappelijke discussies. Bovendien moet het voor medewerkers aantrekkelijker worden om voor Wageningen UR te werken.
Het twaalf-puntenplan is mede gebaseerd op de sterkte-zwakteanalyse die collegevoorzitter prof. Aalt Dijkhuizen na zijn eerste honderd dagen als bestuursvoorzitter van Wageningen UR heeft gemaakt. De voorzitter vond Wageningen te veel naar binnen gericht. Ook vond hij dat er te veel staffunctionarissen waren in Wageningen. De twaalf projecten mogen volgens Dijkhuizen geen rapporten opleveren die terechtkomen in bureaulades, maar juist concrete actiepunten en resultaten.
Voor elk van de twaalf punten zijn twee directieleden van kenniseenheden verantwoordelijk. Initiatiefnemer Dijkhuizen wilde geen commissies verantwoordelijk stellen. "Dan is niemand echt verantwoordelijk. Dan kun je altijd naar de andere leden wijzen. Medewerkers en studenten mogen verwachten dat wij als management ergens voor staan en zichtbaar zijn."
Het plan, dat 'Vivre' (Visie, Implementatie, Volhouden, Resultaat, Effect) is gedoopt, was volgens Dijkhuizen nodig omdat de concurrentie in onderzoek en onderwijs de komende jaren zal toenemen. "We moeten steeds meer en beter presteren. Je ziet bijvoorbeeld dat het onderwijs steeds meer internationaliseert. Dat biedt ons kansen, wij begeven ons op andere markten. Maar de concurrenten zullen niet stil blijven zitten. Als wij niets doen, komen die op onze markt."
"Je ziet ook dat de overheid steeds minder geld in de vorm van lumpsum uitzet en steeds meer toekent op basis van prestatie. Er is niet minder geld beschikbaar, maar je moet wel steeds meer presteren om het binnen te halen. Dat geldt ook voor studenten, die worden ook steeds kritischer. Je moet steeds meer doen en andere benaderingswijzen kiezen om hun interesse te wekken."
"Het belangrijkste wat we willen bereiken is dat we meer markt- en maatschappijgericht gaan opereren. Bij marktgericht moeten we niet alleen denken aan de commerci?le markt, maar ook aan de onderzoeksfondsen, overheden en studenten. We willen actiever zijn in het maatschappelijk debat. Bij dat alles moeten we de mens niet uit het oog verliezen, want onderwijs en onderzoek blijft mensenwerk."
EU
E?n van de twaalf actiepunten betreft de rol van Wageningen in maatschappelijke debatten over landbouw en groene ruimte. "Neem de uitbreiding van de Europese Unie. Wij hebben in het debat daarover geen grote rol gespeeld, althans niet zichtbaar voor het grote publiek. Er waren wel mensen die op onderdelen een bijdrage hebben geleverd, maar het geheel overziend kun je niet zeggen dat wij daar veel aangedragen hebben. Terwijl het wel een onderwerp is waar wij wat over te zeggen zouden moeten hebben. Het is niet zo dat dit soort onderwerpen uit de lucht komen vallen. Ik kan me voorstellen dat ??n van de acties die de projectgroep voorstelt ertoe leidt dat wij langer tevoren belangrijke discussies zien aankomen. Zodat wij ervoor kunnen zorgen dat wij tijdig onze bijdrage aan het debat kunnen leveren."
Dijkhuizen wil dat de projectleiders ook op zoek gaan naar successen binnen Wageningen UR. "Als je kijkt naar het ziekteverzuim moeten we bijvoorbeeld leren van afdelingen waar het goed gaat. Wij hebben clubs met ongeveer twee procent ziekteverzuim, het CIDC in Lelystad, het Rikilt en het IMAG, maar ook delen waar het verzuim dik boven de tien procent ligt. Wat doen ze bij het CIDC anders om ervoor te zorgen dat het verzuim zo laag blijft?."
"Of kijk naar ir Edwin Kroese. Het is toch een geweldig verhaal dat hij bij Bedrijfs- en consumentenwetenschappen in een paar jaar zo'n enorm succes van de grond heeft gekregen." De opleiding bedrijfs- en consumentenwetenschappen zag de instroom van hbo'ers verveelvoudigen na een geslaagde wervingscampagne.
Afrekenen
De verantwoordelijkheid voor de plannen komt niet bij directies of commissies te liggen, maar bij een klein aantal managers persoonlijk. "Iemand moet echt wakker liggen als het niet goed gaat met een project. Natuurlijk moeten we allemaal wakker liggen als het niet goed gaat, maar iemand moet als het ware als eerste wakker zijn. Die mensen hebben we 'opdrachtgevers' genoemd. Voor de dagelijkse voortgang van het project hebben we projectleiders aangewezen." De projectleiders komen uit het management-developmentprogramma van Wageningen UR.
Er komt bij elk project een lijstje met heldere einddoelen, liefst in harde cijfers. Dijkhuizen: "Aan het eind van de rit kun je dus meten wat er gepresteerd is. Op 1 januari 2005 moet duidelijk zichtbaar zijn wat we bereikt hebben en wat niet. Voor mij is het belangrijkst dat we concrete resultaten boeken. Wij moeten elkaar daarop afrekenen. Daarmee bedoel ik dat we duidelijk zullen maken welke projecten zijn gelukt en welke niet. Ik vind ook dat het gevolgen moet hebben voor de beloning van mensen. Als iets lukt mag je daarvoor beloond worden, maar als het niet lukt betekent dat een min."
Korn? Versluis
Kader:
Vivre-projecten met verantwoordelijke directeuren en projectleiders
Overall programma
Opdrachtgever: Raad van Bestuur (i.h.b. de voorzitter)
Coordinatoren: George Beers en Wijnie van Eck
Projecten:
1) Benoemen van 2-3 thema's voor kennissprongen
Directeuren Wetenschap (i.h.b. Pim Brascamp en Ruud Huirne)
Projecleider: Frank Bakema
2. Corporate identity/aantrekkelijk imago
Cees van Woerkum & Johan Sanders
Projectleider: Directeur Communicatie (a.i.)
3. Deelname aan maatschappelijk debat
Jan Blom & Herman Eijsackers
Projectleider: Ab Groen
4. Accountmanagement
Wim Jongen & Vinus Zachariasse
Projectleider: Koos Oosterhaven
5. Internationalisering
Wim van Vierssen & Fons Voragen
Projectleider: Ruerd Ruben
6. Kennismanagement
Directeuren Wetenschap en Directeuren Management
Projectleider: Frank Bakema (a.i.)
7. Kennisexploitatie
Wallie Hogendoorn & Wietze van der Aa
Projectleider: Remco Schrijver
8. Onderwijsmarketing
Pim Brascamp & Martin Kropff
Projectleider: Hank Bartelink
9. Eenduidig besturingsmodel
Philip van der Heijden & Fons Voragen
Projectleider: Arnold Bregt
10. Interne professionalisering
Thea van Kemenade & Hans de Vries
Projectleider: Martin Jansen
11. Cultuurverandering
Ruud Huirne & Thea van Kemenade
Projectleider: Margaret Zijlstra (a.i.)
12 Mensgericht
Cees de Gooijer & Johan Bouma
Projectleider: Margaret Zijlstra (a.i.)