Nieuws - 27 juni 1996

Schimmelresistentie gladioolrassen nabij

Op het DLO-Centrum voor Plantenveredelings- en Reproduktieonderzoek zijn vanuit celcultures van de gladiool planten verkregen die minder gevoelig zijn voor fusaarzuur. Fusaarzuur is de toxine die wordt geproduceerd door de fusarium-schimmel, een van de belangrijkste ziekteverwekkers in de gladiool. Dat blijkt uit het proefschrift waarop P.C. Remotti op 24 juni promoveerde bij prof. dr L. van Vloten-Doting, hoogleraar in de somatische celgenetica van de plant aan de Katholieke Universiteit Nijmegen.

Remotti ontwikkelde methoden om hele planten op te kweken uit losse gladioolcellen. Door dit proces uit te voeren in een groeimedium met de toxine van fusarium was de promovendus in staat om planten te kweken die minder gevoelig zijn voor fusaarzuur, en daarmee hopelijk ook minder gevoelig voor de schimmel.

Het onderzoek toonde aan dat het door de schimmel geproduceerde fusaarzuur een belangrijke factor is bij het optreden van knolrot in de gladiool, waartegen slechts beperkt resistentie aanwezig is. Remotti maakte gebruik van het fenomeen dat bij opkweken van losse plantecellen vaak spontaan genetische veranderingen optreden; zo'n verandering zou mogelijk weerstand tegen fusaarzuur kunnen bewerkstelligen. De promovendus verwachtte dat toevoegen van het toxine aan het groeimedium de voor het zuur ongevoelig geworden cellen zou bevoordelen.

Al na de eerste delingen van losse cellen kon Remotti verschillen in de gevoeligheid voor de ziekte aantonen. Van de planten die op deze manier uitgroeiden, bleek ongeveer een kwart een verhoogde weerstand te hebben tegen de toxine. Of de planten ook resistent zijn tegen de schimmel, moet blijken als ze volwassen zijn. Pas dan kan in een ziektetoets hun resistentie worden onderzocht.