Wetenschap - 9 november 1995

Preiroest gemakkelijk op te sporen

Ir P.D. de Jong heeft een eenvoudige methode ontwikkeld voor preitelers om roest in prei op te sporen. Door wekelijks vijftig planten nauwkeurig te bekijken, kunnen telers de ziekte aantonen lang voordat schade aan het gewas is toegebracht. Als ze de preiroest, veroorzaakt door de parasitaire schimmel Puccinia allii waarnemen, kunnen ze beginnen met chemische bestrijding. Dat concludeert De Jong in zijn proefschrift Disease management of leek rust, a study at field, farm and regional level, waarop hij 17 november promoveert bij prof. dr ir R. Rabbinge van de vakgroep Produktie-ecologie.

De manier waarop de planten over het veld zijn verdeeld, is volgens De Jong van groot belang voor het succes van de waarnemingsmethode. Hij heeft met behulp van computerberekeningen aangetoond dat de planten het best gelijkmatig uit vier rijen gekozen kunnen worden, waarbij ook de rijen gelijkmatig over het veld verdeeld moeten zijn. Als planten langs een diagonaal door het veld worden gekozen, een gebruikelijke methode voor gewasbemonstering, dan zullen veel meer planten bekeken moeten worden om met dezelfde nauwkeurigheid de ziekte te kunnen opsporen", schrijft de promovendus.

De Jong heeft ook de mogelijkheden onderzocht om te voorkomen dat preivelden geinfecteerd raken met roest. Preiroest kan buiten prei niet overleven, maar omdat prei gedurende het hele jaar op het land staat, verspreidt de wind de roestsporen van het ene naar het andere veld. Als de tuinder met ziektevrij plantmateriaal werkt en de velden voldoende ver uit elkaar liggen, is de besmettingskans door preiroest een stuk kleiner.