Wetenschap - 15 juni 1995

Nut agroforestry snel overschat

Bomen kunnen een semi-aride ecosysteem stabiliseren, doordat ze ondermeer afstromend regenwater tegenhouden. Dit kan extra nutrienten en water opleveren voor plantengroei. In de graanteelt kan dit zorgen voor een extra opbrengst van maximaal vierhonderd kilo per hectare. Toch moeten de mogelijkheden van agroforestry niet worden overschat, want de produktieverhoging vereist specifieke omstandigheden en het onderhoud van de bomen vergt veel deskundigheid en menskracht. Dit stellen dr H. Breman van het CABO/DLO en agro-ecoloog ir J.J. Kessler van het ingenieursbureau AIDEnvironment in hun onlangs verschenen boek Woody plants in agro-ecosystems of semi-arid regions.

De auteurs werkten lange tijd als ontwikkelingswerker en onderzoeker in de Sahel. Ze verzamelden gegevens over ondermeer de bedekkingsgraad van de grond door bomen, de invloed van droogte, de strooisellaag en de voedselkwaliteit van bladeren voor het vee. Deze gegevens verwerkten ze volgens een eco-fysiologische analyse, samen met data uit literatuuronderzoek. Hiermee konden ze uiteindelijk de invloed van bomen op veehouderij- en landbouwsystemen kwantificeren.

De schrijvers hopen dat hun studie de overspannen verwachtingen over agroforestry zal temperen. Zelden werd zoveel verwacht van een technologie waarvan zo weinig ervaringen in semi-aride gebieden zijn geanalyseerd en waarvoor zo weinig basisprincipes zijn ontwikkeld." De Wageningers constateren bijvoorbeeld dat bomen zich kunnen ontpoppen als regelrechte concurrenten van landbouwgewassen in de strijd om het schaarse water. De resultaten van het onderzoek blijven niet onopgemerkt. Minister Pronk van Ontwikkelingssamenwerking heeft een extra exemplaar aangevraagd en een Franse uitgever wil een Franse versie uitbrengen.