Nieuws - 19 december 1996

Geleidbaarheidsmeters voor screening plantaardig materiaal

De voedingsindustrie gebruikt geleidbaarheidsmeters om snel ijsjes, vlees en soepen te controleren op schadelijke bacterien. Die verraden zich door een stroompje, als ze substraat omzetten in geladen deeltjes. Dr ir B. Fraaije zette op het veredelingsinstituut CPRO-DLO een eerste stap voor de ontwikkeling van geleidbaarheidmetingen voor een snelle screening van plantaardig materiaal. Fraaije promoveerde 9 december bij de microbiologen prof dr ir F.M. Rombouts van de vakgroep Levensmiddelentechnologie.

Momenteel toetst de Nederlandse Algemene Keuringsdienst (NAK) in Emmeloord plantaardig materiaal met tijdrovende veldinspecties en met de immunologische methode Elisa. Voor veel ziektes is deze laboratoriummethode echter niet gevoelig genoeg. De DNA-analysemethode PCR is wel gevoelig, maar nog te duur voor routine-controles op grote schaal. Fraaije onderzocht of geleidbaarheidstests uitkomst kunnen bieden. Hij trachtte deze te ontwikkelen voor bacteriebrand bij de erwt en zwarbenigheid en stengelnatrot bij de aardappel.

Voor een geleidbaarheidstest die specifiek is voor een bacterie, moet de onderzoeker een substraat vinden dat niet ook door andere bacterien wordt omgezet. Dit lukte Fraaije gedeeltelijk voor de drie Erwinia-bacterien die stengelnatrot en zwarbenigheid veroorzaken. Voor een Erwinia ontwikkelde hij een test, geschikt voor grootschalige voorscreening. Maar meer onderzoek is nodig, aldus de promovendus, om de specificiteit te verbeteren zodat ook de andere twee Erwinia-soorten kunnen worden aangetoond.

De methode is nog niet geschikt voor de praktijk. Of het onderzoek wordt vervolgd is nog onbekend. De NAK gaat de studie gebruiken bij de aankomende discussies over verbetering van de controle-methodes.