Wetenschap - 18 januari 1996

Alternatieve oliehandel loopt nog niet gesmeerd

Het aantal olien en vetten dat op grote schaal wordt verhandeld en verwerkt, neemt sterk af door biotechnologische vindingen die de onderlinge uitwisselbaarheid vergroten. Daardoor worden de intrinsieke kwaliteiten van afzonderlijke olien minder belangrijk. De industrie verwerkt steeds meer goedkope palm-, soja- en raapzaadolie, in plaats van de duurdere kokos- of pindaolie. Deze trend wordt versterkt doordat de verwerking in handen komt van een beperkt aantal industriele bedrijven. Tegelijkertijd creeert deze trend kansen voor alternatieve handel in speciale olien. Dit stelde ir P.T.J. Commandeur van het tijdschrift Monitor op 17 januari in de Wereld, tijdens de lezingencyclus Handeltje klap.

In Commandeurs analyse stonden de wereldhandel en de gevolgen voor nationale economieen centraal. Hij schetste hoe bijvoorbeeld de export van kokosolie in de Filipijnen, 's lands belangrijkste exportprodukt, sinds de jaren tachtig terugliep. Naast ontwikkelingen op de wereldmarkt droegen de welhaast feodale toestanden op het platteland, het gebrek aan investeringen in produktie en verwerking en de verlammende staatsmonopolies in de handel bij aan de teloorgang van de teelt. Steeds meer boeren raken in de schulden en zien zich gedwongen hun bomen te rooien. Juist in zulke omstandigheden kan eerlijke handel een aantrekkelijk perspectief vormen voor kleine boeren, meent Commandeur.