Science - March 15, 2011

Zwaarlijvig? Neem andere darmbacterien

Mensen die kampen met overgewicht, hebben mogelijk andere darmbacteriën dan een slank medemens. Dat stelde Willem de Vos, hoogleraar Microbiologie, in zijn diesrede op 9 maart.

De mens heeft onnoemelijk veel bacteriën in zijn lichaam: 10 tot de macht 14 stuks – dus een 1 met 14 nullen. Die in de maag en de darm verwerken ons voedsel. De samenstelling van die bacteriën verschilt per mens, aldus De Vos. Eeneiige tweelingen hebben bijvoorbeeld grofweg dezelfde bacteriesamenstelling in hun lichaam, ook als ze apart zijn gaan leven. Wetenschappers hebben nu aanwijzingen dat de bacteriesamenstelling in het lichaam van invloed is op onder meer ziekten en zwaarlijvigheid. Toen onderzoekers darmbacteriën van een obese muis en een normale muis in steriele muizen inbrachten, werden de muizen met darmbacteriën van de obese muis zwaarlijvig en de anderen niet, vertelde De Vos.
Omdat we zoveel bacteriën herbergen – we hebben meer bacteriën dan lichaamscellen – is onze bacteriehuishouding zeer complex. Veruit de meeste bacteriën zijn nog niet genetisch in kaart gebracht, maar er is nu een genome revolution gaande om de functie van bacteriën en bacteriegemeenschappen in kaart te brengen, aldus De Vos. De kunst wordt om die enorme datasets met een systeembenadering te analyseren, aldus de hoogleraar, zodat een model ontstaat van de darmbacteriegemeenschappen die de onderzoekers via experimenten dan weer kunnen verbeteren.
Dit kan uiteindelijk leiden tot een persoonlijk voedingsadvies, gebaseerd op de bacteriën in onze darmen. En voor de hardnekkige obesitas-patient komt een wat onsmakelijke behandelmethode in beeld: de poeptransplantatie, of netter gezegd: een bacteriebehandeling.  Onderzoek van De Vos met het Amsterdams Medisch Centrum laat zien dat zo’n bacterietransplantatie bij mensen met aanleg voor obesitas een heilzaam effect heeft.

Re:act